برنامه‌ريزي آبياري خيار گلخانه‌اي با استفاده از پتانسيل آب در خاك

Irrigation Scheduling for Greenhouse Cucumber Based on Soil Water Potential

جهت بررسي اثر سطوح مختلف پتانسيل ماتريك خاك بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام مختلف خيار گلخانه اي در منطقه جيرفت، آزمايشي بصورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي در قالب طرح كرت‌هاي يكبار خرد شده با سه تكرار طي دو سال 1392 و 1393در يك خاك لوم رسي اجرا گرديد. در اين تحقيق سطوح آبياري به عنوان عامل اصلي در سه سطح پتانسيلي (45=1I، 60=2I و 75=3I سانتي بار در شروع آبياري) و سه رقم بذر خيار گلخانه اي به عنوان عامل فرعي (نگين =1V، هيلارس =2V و دومينوس =3V) مورد مقايسه قرار گرفتند. ميزان آب مصرفي در تيمارهاي پتانسيلي 45، 60 و 75 سانتي بار به‌ترتيب 6300، 5100 و 3900 مترمكعب در هكتار بدست آمد كه ميزان آب مصرفي نقطه پتانسيلي 45 سانتي‌بار با شرايط استفاده از تشت تبخير، 18 درصد كمتر بود. نتايج نشان داد كه شاخص‌هاي عملكرد، سطح برگ، ارتفاع بوته، طول و قطر ميوه در سطح پتانسيلي 60 سانتي بار، به‌ترتيب به‌ميزان 7/2 درصد، 2 درصد، 2 درصد، 73/0 درصد و 3/2 درصد نسبت به سطح پتانسيلي 45 سانتي بار كاهش يافت، با اين وجود صرفه‌جويي 1200 مترمكعب آب و افزايش 22 درصدي كارآيي مصرف را در پي داشت. از طرف ديگر عملكرد و كارآيي مصرف آب در رقم دومينوس به‌ترتيب 2/6 درصد و 2/13 درصدنسبت به رقم نگين و 4/6 درصد و 7/13 درصد نسبت به رقم هيلارس بيشتر بود. بر اساس نتايج، سطح پتانسيلي 60 سانتي بار اعمال شده در رقم دومينوس در سيستم آبياري قطره اي مي تواند در افزايش عملكرد، كارآيي مصرف آب و سطح زيركشت خيار گلخانه اي نقش موثري داشته باشد.

The effect of soil matric potential on yield and growth parameters of three varieties of cucumber in greenhouse was carried out during 2012 and 2013 growing seasons in Jiroft area. The treatments were laid out in randomized complete block design with three replications. The treatments were comprised of three soil matric potentials of 45, 60, and 75 centi-bar for initiation of irrigation in the main plot and sub plot consisted of three cucumber varieties (Negin, Hilarious and Dominos). The results showed that water use in treatments 45, 60, and 75 centi-bar tensions was, respectively, 6300, 5100, and 3900 m3 ha-1, which was 18% less than irrigation based on Class A pan evaporation.. Fruit yield, LAI, plant height, and fruit diameter decreased 2.7%, 2%, 2%, 0.73% and 2.3 percent, respectively, but water use efficiency increased 22 percent. On the other hand, yield in Dominos variety compared to Negin and Hilarious increased 6.2% and 6.4 percent, respectively, and water use efficiency increased 13.2% and 13.7 percent, respectively. According to the results, planting Dominos variety and 60 centi-bar soil matric potential for irrigation initiation is recommended to achieve the highest water use efficiency.