برآورد ارزش اقتصادي آب در توليد محصول پياز در حوزه آبريز زنجانرود

Estimating Economic Value of Water in Onion Production in Zanjanrud Basin

در علم اقتصاد، هر منبعي كه داراي كميابي بيشتري باشد، بايد از مكانيسم‌هاي قيمت‌گذاري دقيق‌تري برخوردار باشد. آب يكي از ارزشمندترين منابع طبيعي است كه به‌عنوان يكي از نهاده‌هاي اصلي توليد محصولات كشاورزي جايگاه خاصي در توسعه پايدار بخش كشاورزي دارد. تعيين ارزش اقتصادي آب در حوزه آبريز زنجان‌رود نيز به افزايش بهره‌وري منابع آب منطقه و صرفه‌جويي مصرف‌كنندگان و مديريت صحيح تقاضا كمك بسياري مي‌كند. بدين منظور، با بهره‌گيري از روش تابع توليد براي محصول پياز در سال زراعي 91- 1390 ارزش اقتصادي آب در اين منطقه از طريق تكميل پرسش‌نامه از 99 پيازكار تعيين شد. نهاده‌هاي توليد شامل سطح زيركشت، آبياري، كود شيميايي، سم مصرفي، نيروي كار و متغير مجازي استفاده از آبياري تحت‌فشار بودند. پس از برآورد توابع انعطاف‌پذير ترانسلوگ، درجه دوم تعميم‌يافته و ليونتيف تعميم‌يافته و با توجه به معيارها و آزمون‌هاي اقتصادسنجي، تابع درجه دوم تعميم‌يافته به‌عنوان تابع توليد برتر شناخته شد. نتايج حاصل از تحليل داده‌ها نشان داد كه ارزش اقتصادي هر مترمكعب آب در توليد پياز 1707 ريال بود كه از ارزش مبادله‌اي آب در زمان حداكثر تقاضاي آب كه برابر 705 ريال بود بالاتر است. درنتيجه، مي توان گفت كه در حوزه آبريز زنجانرود ارزش اقتصادي آب از ارزش مبادله‌اي آب بالاتر است.

In economics, each resource that is scarcer should have a more accurate pricing mechanism. Water is one of the most valuable natural resources and, as one of the main inputs for production of agricultural products, has a special place in sustainable development of agricultural sector. Determination of economic value of water in Zanjanrud river basin significantly helps to promote water use efficiency and saving of water users and demand management. By means of production function for onion and colleting questionnaire from 99 onion farmers in this region in 2012-13, we evaluated the economic value of water. Production inputs including cultivation area, irrigation, chemical fertilizer, pesticide, manpower and also pressurized irrigation method were the imaginary variables. After estimation of the flexible trans-log, generalized second order functions and generalized Leontief and according to the criteria and econometric tests, the quadratic generalized function was recognized as the best production function. The results from the analysis of the data showed that the economic value of water in cubic meters per kilogram of onion production was 1707 Rials. This exchange value of water was higher than the exchange value of water at peak demand, which was 705 Rials. Therefore, in Zanjanrood river basin, the economic value of water was more than the exchange value of water.