بلاغت، چراغي فرا راه فهم لطايف قرآني

Rhetoric as a Light to the Interpretation of the Quran

هر متن ادبي، داراي روح و جسمي است و علوم بلاغي، نقشي اساسي در فهم روح زبان و زواياي پنهان و بخش هاي ناگفته و نانوشته متون دارد، به طوري كه كم توجهي به اين موضوع، در بسياري از موارد، فهم درست متن ادبي را مختل مي نمايد. اين موضوع، براي هر منتقد ادبي و به ويژه براي مفسّران كه وظيفه تشريح و تفسير آيات قرآن كريم را به عهده دارند بسيار با اهميّت است. اين پژوهش با روش توصيفي تحليلي و با ذكر شواهدي از آيات سوره مباركه «طه» اهميّت اين موضوع را تبيين و بررسي نموده است. نتايج به دست آمده از اين پژوهش گوياي آن است كه توجّه يا عدم توجه به اين موضوع در فهم آيات شريفه، مي تواند مفهوم آيه را به كلي دگرگون نمايد و مفسّراني كه به لطايف بلاغي، مانند: ايجاز، اطناب، مجاز، حقيقت، قصر، وصل، فصل و غيره، توجّه كافي نموده اند، پيام هاي اين مايده آسماني را بهتر از ديگران دريافته و حقّ مطلب را در تفسير آيات شريفه، تا حدودي ادا نموده اند. نمونه هاي ذكر شده در اين پژوهش، نقش علوم بلاغي در فهم درست آيات را به خوبي نشان مي دهد.

In view of the fact that rhetoric refers to spirit of languages and discovers unseen aspects of texts, understanding of so many texts depends on rhetorical investigations. This is of more significance for commentators of the Quran, who have the task of interpretation of the Holy Book. Certainly, exegetists, who have neglected rhetorical themes like brevity, verbosity, metaphor, allegory, junction, disjunction, etc., could not catch heaven gifts of the Quran and failed to do their best. This paper tries to express the importance of this issue by giving some evidence from chapter 20 of the Quran (sura t{?h?)