اصطلاحات بلاغي در تذكره هاي عصر صفوي

Rhetorical terms in Safavid biographies

بلاغت و فصاحت از جمله علوم ادبي است كه در عين حال به ناقدان در نقد متون كمك مي كند. بلاغيون برخي قوانين خاصي را براي كلمه، كلام و متكلم قايل مي شوند كه گاه در برهه اي از تاريخ ادبي همراه با تغيير ذايقه ادبا و ناقدان آثار، دچار تحولاتي مي شود. يك متن ادبي از حيث دارا بودن ويژگي هاي فصاحت و بلاغت امكان دارد در هر دوره از تاريخ به نوعي متفاوت بررسي شود. در عصر صفويه نيز با درآميختگي شعر پارسي و ذوق شاعران هندي تبار عرصه براي اين قسم تحولات بيشتر شد. در اين دوره، تذكره نويسان با تغيير معيارهاي فصاحت و بلاغت اصطلاحاتي را نيز به كار برده اند. بررسي اين اصطلاحات در درك ديدگاه هاي آنان نسبت به متن فصيح و بليغ كمك مي كند.

Rhetoric and eloquence are among literary sciences which help the critics in reviewing texts. Rhetoricians have special rules for words and speakers which may change during the period of literary history along with the changing taste of scholars and critics . A literary text as having the characteristics of the rhetoric and eloquence may be reviewed at any period of history in a different way. In the Safavid era with the fusion of Persian poetry and the taste of Hindi poets ,further developments of this sort happened. In that era the biographers by changing the standards of Rhetoric and eloquence have used some terms. Studying these terms helps to understand their perspectives towards rhetoric and eloquent texts.