تبيين وجودشناختي فطريات از طريق مباني حكمت متعاليه

An Ontological Explanation of Innate Realities through the Principles of Transcendental Philosophy

فطرياتِ انسان، از جهات پرشماري درخور بررسي هستند. اين مقاله به تبيين وجودشناختي حقايق فطري موجود در انسان مي پردازد. امور فطري عبارت اند از استعدادهاي انسان كه به تدريج در قلمرو عقل نظري و عقل عملي تجلي مي يابند. امور فطري در اين صورت مشمول قاعده فلسفي «كل حادث مسبوق بقوه و ماده تحملها» خواهند بود كه مبيّن نياز آنها به محل (موضوع) مادي است. نياز امري مجرد (مانند ادراك عقلي) به موضوعي مادي، با اصول فلسفي رايج در فلسفه هاي پيش از صدرالمتالهين تبيين پذير نيست؛ اما با استفاده از اصول فلسفي حكمت متعاليه مي توان اثبات كرد كه امور فطري، استعدادهاي موجود در نفس انسان هستند كه به تدريج از طريق حركت جوهري اشتدادي فعليت مي يابند. بر اساس اصول فلسفي صدرالمتالهين، فطريات نحوه وجود انسان هستند و نه صفاتي عارض بر وجود او.

Human innate realities are worth investigating from many aspects. The present article explains, ontologically, the innate realities of the human being. Innate entities are human potentials that gradually appear in the realm of theoretical and practical reason. Innate affairs are subject to the philosophical rule, "any contingent being is preceded by a potentiality and a matter conveying it"; which shows their need for a material place (subject). The need of an abstract entity (such as intellectual understanding) to a material subject is not explicable through philosophical principles common in philosophies before Mull? ?adr?. However, one may, using the philosophical principles of transcendental philosophy, prove that innate affairs are potentialities existing in human soul, gradually actualized through substantial and intensifying motion. Based on Mull? ?adr?ʹs philosophical principles, innate realities are modes of human existence, not attributes happening to his existence.