مقايسه سبك هاي مقابله اي چند بعدي در معلمان مجرد و متاهل مدارس دانش‌آموزان كم‌توان‌ذهني و عادي

Comparison of Multidimensional Coping Strategies in Single and Married Teachers of Mentally Retarded Students and Normal Students

زمینه: مقابله با تنیدگی یكی از چالش­ های حرفه­ای معلمان به شمار می ­رود. این پژوهش با هدف مقایسه سبك­ های مقابله ­ای معلمان مجرد و متاهل در مدارس دانش‌آموزان كم‌توان‌ذهنی و عادی شهر تهران انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع علی-مقایسه‌ای بود كه به شیوه نمونه‌‌گیری تصادفی خوشه­ ای چند مرحله‌ای، 200 نفر در 2 گروه 100 نفری انتخاب شدند. داده­ ها با ­مقیاس سبك­ های مقابله ­ای چند بعدی لیونه، مارون و كاپلان (1996) جمع‌آوری و براساس تحلیل واریانس چند متغیری، تحلیل واریانس تاثیرات و مقایسه ­های زوجی مورد پژوهش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بین سبك‌های مقابله­ای معلمان مجرد و متاهل تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (05/0  P>). افزون بر این، بین سبك‌های مقابله ­ای مبتنی­ بر تاخیراندازی در معلمان دانش‌آموزان كم‌توان‌ذهنی و عادی تفاوت معنی‌داری به­ دست ­آمد (001/0 P< )، اما بین سبك‌های مقابله­ ای مبتنی ­بر توكل به خدا، عدم­ درگیری و روش مواجهه مستقیم در معلمان دانش‌آموزان كم‌توان‌ذهنی و عادی تفاوت معنی‌داری به دست نیامد (05/0  P>). نتیجه گیری: معلمان مدارس دانش‌آموزان كم‌توان‌ذهنی نسبت به معلمان مدارس عادی از اصول روان‌شناختی و علوم­تربیتی استفاده بیشتری نموده و از این طریق تلاش می‌­كنند با بهره‌گیری بیشتر از سبك مقابله به­تاخیراندازی؛ مقاومت و طرح عملی خود را برای مقابله با منابع فشارزا افزایش ­دهند. 

Background: Coping stress is one of the occupational challenges of teachers. This study aims to identify and compare coping strategies of single and married teachers of mentally retarded students and normal students in Tehran province. Method: Research design of this study is causative-comparative. Using cluster sampling method, 200 subjects were selected and assigned into 2 equal groups. Data was collected using the multidimensional coping strategies scale by Livneh, Maron & Kaplan (1996). Data were analyzed by Multivariate Analysis Of Variance (MANOVA), Impact analysis of variance and paired comparisons. Results: The results show that no significant difference was observed between the coping strategies of single teachers and married teachers (P> 0.05). In addition, deferring coping strategies in teachers of mentally-handicapped students and teachers of normal students was significantly different (P<0.001). While, direct confrontation, trust in divinity and abstention from involvement coping strategies were not significantly different between the two groups of teachers (P> 0.05). Conclusion: Teachers of mentally-handicapped students utilize the principles of psychology and educational sciences more than teachers of normal students. They try to increase their resistance and improve their practical plans for controlling sources of stress by more utilizing deferring coping strategy.