بررسي وضعيت مديريت، كميّت و آناليز فيزيكي پسماندهاي مراكز بهداشتي درماني منتخب يكي از نيروهاي نظامي و مقايسه با قانون مديريت پسماند

Study of the Management Status and the Quantity and Physical Analysis of Solid Wastes in Selected Health Care Centers in One of the Military Forces and a Comparison with the Solid Waste Management Reg

مقدمه: مديريت بهينه انواع پسماندهاي مراكز بهداشتي به دليل نقش عمده آن‌ها در انتشار عوامل بيماري‌زا و تهديد سلامت انسان و محيط‌زيست از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. اين مطالعه با هدف تعيين وضعيت مديريت و كميت و آناليز فيزيكي پسماندهاي مراكز بهداشتي درماني منتخب يكي از نيروهاي نظامي انجام گرفت. مواد و روش‎ها: در اين مطالعه مقطعي، وضعيت مديريت پسماندها با استفاده از چك‌ليست محقق ساخته كه روايي و پايايي آن سنجيده شده، تعيين گرديد. كميت پسماندها با توزين و آناليز فيزيكي به كمك نيروهاي آموزش‌ديده انجام شد. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS 16 و آزمون t-test مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته‎ها: وضعيت مديريت پسماندهاي شبه خانگي، عفوني، دندانپزشكي و تيز و برنده درمانگاه A در وضعيت غيرقابل‌قبول و در درمانگاه B به ترتيب متوسط، ضعيف، غيرقابل‌قبول و خوب ارزيابي شدند. در مراكز فوق به ترتيب ميانگين سرانه كل پسماندها g/day 24/99 و 28/97، سرانه پسماندهاي تيز و برنده g/day1/89 و 2/17 و سرانه پسماندهاي دندانپزشكي g/day 149/58 و 159/09 به دست آمد. در بين موارد فوق فقط اختلاف ميانگين سرانه پسماندهاي تيز و برنده بين دو درمانگاه معني‌دار بود (0/05 < P). نتيجه‎گيري: با توجه به نتايج به‌دست‌آمده، وضعيت مديريت پسماندهاي مراكز بهداشتي درماني منتخب در حد مطلوب نبود. ارتقا سلامت كاركنان و بهبود وضعيت بهداشتي اين درمانگاه‌ها مستلزم آموزش كاركنان و توجه جدي به مديريت بهينه انواع پسماندها و رعايت مقررات بهداشتي و حمايت مسيولين است.

Background: Because of crucial role in the prevalence of diseases and health threats for human and the environment ,optimal management of health care centersʹ different types of solid wastes is very important. This study was done with the aim to determine the management status, the quantity and physical analysis of solid wastes in selected health care centers in one of the military forces. Materials and Methods: In this cross-sectional study, the management status of solid wastes was evaluated by a reliable and valid self-made checklist. The wasteʹs quantity was determined by weighing and doing physical analysis with the aid of trained personnel. Collected data were analyzed using SPSS 16 software and t-test. Result: Solid wastes management status of household, infectious, dental and sharp wastes was evaluated undesirable in A clinic, and in B clinic, it was evaluated as; moderate, weak, undesirable and desirable, respectively. Mean of per capita total solid wastes in two clinics A and B was 24.99 and 28.97(g/day) and per capita sharp waste was 1.89 and 2.17(g/day) and per capita dental waste was 149.58 and 159.09 (g/day), respectively. The only significant mean difference between two clinics was the per capita sharp waste (P < 0.05). Conclusion: According to results of this study, solid waste management status in selected health care centers was not desirable. Health promotion of personnel and improvement of the sanitary status in these clinics are dependent on staff training, serious attention to optimal management of different types of solid wastes, observance of health regulations, and also official support of authorities.