بازخواني نظريه شهيد صدر در الگوي فقهي توزيع درآمد ميان عوامل توليد بر اساس نظريه «عامليت»

A Review of Shahid Sadr’s Theory about the Fiqhi Pattern of Distributing Income among Production Agents according to Agency Theory

در ادبيات اقتصادي معاصر تعامل و روابط ميان صاحبان عوامل توليد در قالب نظريه عامليت مورد مطالعه قرار مي گيرد. نظريه عامليت به واسطه تمركز بر تحليل روابط كارفرما-كارگر يا مالك-عامل، زمينه بحث از تعيين مالك در نظريه توزيع درآمد را فراهم مي نمايد. در اين مقاله با استفاده از روش تحليلي به بررسي اين سوال مي پردازيم كه آيا بازخواني نظريه توزيع درآمد شهيد صدر بر اساس نظريه عامليت مي تواند به ارتقاي آن كمك نمايد. بنا به فرضيه مقاله، بازخواني نظريه توزيع درآمد شهيد صدر بر اساس مدل هاي مالك-عامل، باعث ارتقا مباحث از سطح مباحث مكتبي و ايديولوژيك به سطح مباحث نظري پيشرفته اقتصاد خرد مي شود. يافته هاي مقاله نشان مي دهد كه در رويكرد شهيد صدر، الگوي مالك-عامل به لحاظ پرسش از كيستي مالك يا رييس، الگويي ناهمگن و داراي قواعد بازي متناسب با عقود مختلف قراردادي بين مالك و عامل است. بازخواني نظريه توزيع درآمد شهيد صدر بر اساس رويكرد عامليت نشان دهنده تمركز ايشان بر روابط عادلانه اجتماعي است. بر اين اساس، نظريه عدالت شهيد صدر، به جاي توجه به عدالت توزيعي و پسيني، از برقراري عدالت فرآيندي و پيشيني در نظام روابط ميان كارگر و كارفرما سخن مي گويد.

In the current economic literature, the interaction and relationships among the owners of production agents are studied within the framework of agency theory. Due to its concentration on analyzing the employer-employee relations, agency theory paves the way for investigating the basic question about the production owner in the theory of income distribution. Using an analytical method, this paper discusses the question whether or not Shahid Sadr’s theory about income distribution based on agency theory can contribute to its enhancement. According to the view reflected by the author of this paper, reviewing Shahid Sadr’s theory about income distribution based on the models of owner-operator contributes to promoting the level of discussions from scholastic and ideological to advanced theoretical discussion about microeconomics. The paper findings show that, when we consider the question raised about the identity of the owner or administer, the method of owner-operator in Shahid Sadr’s approach is heterogeneous and has the rules of a game which are consistent with the different contracts concluded between the owner and the agent. Reviewing Shahid’s theory about income distribution based on agency approach accounts for his emphasis on just social relationships. Therefore, Shahid Sadr’s theory of justice is not concerned with the distributive and posterior justice. Instead, it talks about procedural and anterior justice in the system of employee-employer relations.