مباني نظري و اصول اخذ ماليات در اسلامو جايگاه آن در تشكيل نظام مالياتي نوين

The Theoretical Fundamentals of Taxation Policy in Islam and Their Position in Designing a New Fiscal System

امروزه نقش ماليات ها در تامين دولت و اجتماع بسيار پررنگ است. اين مقاله به روش تحليلي ـ توصيفي به اين موضوع مي پردازد كه آيا اسلام براي تشكيل و اجراي نظام ماليات ستاني در قالب ماليات هاي شرعي و حكومتي، داراي مباني نظري و اصول مالياتي است؟ اگر در نظريات، قانون ها، سياست هاي مالياتي و نتايج آنها، اين مباني و اصول در شرايط عادي مورد توجه واقع نشوند، يا بين آنها تزاحم پيش آيد، اقتصاد اسلامي چه نظري دارد؟ براساس يافته هاي تحقيق، از راه مراجعه به متون، عمده ترين مبناي نظري، كه در عمل داراي آثار بسياري است، شركت فقرا و محرومان جامعه در اموال مسلمانان است. برخي از مهم ترين اين اصول عبارتند از: عدالت، قصد قربت، موافقت با تقوا، و تركيب بهينه درآمد مالياتي با ساير درآمدهاي دولت اسلامي با گرايش به ماليات كمينه. در صورت ناديده گرفتن آنها در هريك از مراتب چهارگانه «نظر»، «قانون»، «سياست» و «نتيجه»، مشروعيت، مقبوليت يا آثار مطلوب منظور اسلام و اقتصاد اسلامي از بين مي رود. اين اصول مهم در صورت تعارض با ساير امور خارج از اين اصول و مباني، از جمله كارايي، لازم الرعايه هستند.

Nowadays, taxes have a permanent role in keeping the government and society safe. Using an analytical-descriptive method, this papers addresses this question: Does Islam have theoretical fundamentals to design and implement a taxation system in the form of taxes levied by the government and prescribed by Shariah if, according to theories, laws, fiscal policies and their results, these fundamentals do not correspond with the ordinary conditions or if a conflict arises between them, what will the view of Islamic economy be? The findings of the research, which is based on a study of texts, show that the most important theoretical fundamental which practically has many effects is that the poor are untilled to share in the properties of Muslims. Some other very important fundamentals are: justice, seeking nearness to God, conformity with piety, and optimum combination of tax revenue and other revenues collected by the Islamic government, having the tendency towards low taxation. Disregarding these fundamentals in as far as ‘’ view’’, ‘’law’’, ‘’policy’’ or ‘’result’’ is concerned, makes them devoid of legitimacy, acceptability or the desirable effects sought by Islam and Islamic economy. In case these basic fundamentals come into conflict with other affairs which are not associated with these fundamentals, including efficiency, abiding by these fundamentals will be obligatory.