تاثير متقابل ملكات نفساني و معرفت از منظر نصيرالدين طوسي

The Mutual Impact of Psychological Habits and Knowledge in the view of Naṣīr al-Dīn Ṭūsī

زمينه‌ساز بودن فضيلت‌ها و رذيلت‌هاي اخلاقي براي ملكات نفساني و نيز تاثير متقابل ملكات نفساني و معرفت از ديرباز در متون اخلاقي اسلامي مورد توجه بوده است. نصير الدين طوسي در نظام اخلاقي‌اي كه با رويكرد فلسفي ارايه مي‌دهد، اين تاثير متقابل را از دو جهت بررسي كرده است. همچنين وي اقسام فضيلت و رذيلت و تاثير آن دو بر فرايند شكل‌گيري معرفت و نيز نقش معرفت در كسب فضيلت‌ها و رذيلت‌ها اخلاقي را به‌تفصيل به تصوير كشيده است. تقسيم فضيلت‌ها و رذيلت‌ها به اخلاقي و عقلاني، نوعي گرته‌برداري صوري از مباحث معرفت‌شناسي اخلاقي معاصر است كه در اين نوشتار تلاش مي‌شود پيشينه محتوايي آن در آثار نصير الدين طوسي معرفي گردد.

Early works in Islamic ethics have, among other things, focused on the issue of moral virtues and vices leading to psychological habits, as well as the mutual impact of such habits and knowledge. Nasir al-Din tusi provided a philosophically-oriented ethical system in which he considered such a mutual impact in two respects. He also illuminated the types of virtues and vices and their influence on the formation of knowledge as well as the role of knowledge in the acquisition of moral virtues and vices. Contemporary moral epistemologists distinguish virtues and vices into moral and rational; we seek to track the distinction back to Nasir al-Din tusiʹs works.