اثر تغيير اقليم بر تبخير- تعرق مرجع، كمبود بارندگي و كمبود فشار بخار هوا در اروميه

Climate Change Impact on Reference Evapotranspiration, Precipitation Deficit and Vapor Pressure Deficit in Urmia

تغيير آب و هوا از طريق تغيير در الگوي دما، بارش و ساير متغيرهاي آب و هوايي بر همه فرآيندهاي هيدرولوژيك تاثيرگذار است. يكي از مهم‌ترين تبعات تغيير آب و هوا تاثير آن بر مصرف آب كشاورزي مي باشد كه مي تواند مديريت منابع آب را با چالش هاي جدي روبرو سازد. هدف از اين تحقيق بررسي تاثير گرمايش جهاني بر تبخير- تعرق مرجع، كمبود بارندگي و كمبود فشار بخار در ايستگاه سينوپتيك اروميه است. براي اين منظور با استفاده از مدل گردش عمومي HadCM3 و با به‌كارگيري مولد آب و هوايLARS-WG5، پارامترهاي دماي كمينه، دماي بيشينه و بارندگي براي دوره هاي 2030 -2011، 2065 -2046 و 2099 -2080 بر مبناي سناريوهاي A1B، A2 و B1 شبيه-سازي شد. سپس با استفاده از پارامترهاي پيش بيني شده، تبخير- تعرق مرجع، كمبود بارندگي و كمبود فشار بخار محاسبه شده و با مقادير نظير دوره پايه (2010 -1971) مقايسه گرديد. نتايج نشان داد كه بارندگي در فصل بهار در هر سه دوره (در مقايسه با دوره پايه) كاهش و پارامتر مذكور در فصل پاييز افزايش خواهد يافت. همچنين بيشينه رخداد بارندگي ها از فصل بهار در دوره پايه به فصل پاييز در 2090 منتقل خواهد شد. علاوه بر اين تبخير- تعرق مرجع، كمبود بارندگي و كمبود فشار بخار همانند درجه حرارت هوا تا سال 2090 افزايش خواهد يافت و اين افزايش در ماه هاي گرم سال بيشتر از ماه هاي سرد سال خواهد شد. مقدار افزايش پارامترهاي مذكور در سناريوي A2 بيشتر از A1B و در سناريوي A1B بيشتر از B1 مي باشد.

Climate change via variations in temperature pattern, precipitation and other climate variables patterns affects all the hydrologic processes. One of the main consequences of the climate change is its impacts on agricultural water use, which can cause serious challenges for water resources management. The purpose of this research was to investigate the global warming impacts on reference evapotranspiration, precipitation deficit (PD) and vapor pressure deficit (VPD) in Urmia synoptic station. To achieve this goal, using the HadCM3 global circulation model and LARS-WG5 weather generator, the minimum and maximum temperature and precipitation values for 2011-2030, 2046-2065 and 2080-2099 periods based on A1B, A2 and B1 scenarios were simulated. Then, using the forecasted parameters, the reference evapotranspiration, PD and VPD were calculated and compared with the corresponding base data (1971-2010). The results show that in each of the three periods the precipitation in the spring will be decreased but the autumn precipitation will be increased in comparison with the base period. Meanwhile, the maximum event of the precipitation will be shifted from the spring season in the base period to the autumn season in 2090. Moreover, similar to air temperature, the reference evapotranspiration, PD and VPD will be increased in 2090 and such increment will be more in the warm months than the cold months. The amounts of these parameters’ increments in the A2 scenario are more than those in the A1B scenario and also in the A1B scenario are more than those in the B1 scenario.