اثر باكتري هاي تامين كننده نيتروژن، فسفر و گوگرد بر عملكرد دانه و اسانس زيره سبز Cuminum cyminum L.))

Effect of Nitrogen, Phosphorus and Sulfur Supplier Bacteria on Seed Yield and Essential Oil of Cumin (Cuminum cyminum L.)

كودهاي بيولوژيكي در كشاورزي پايدار به عنوان يك جايگزين مناسب براي كودهاي شيميايي مطرح هستند و مي توانند باعث بهبود عملكرد كمي و كيفي گياهان دارويي شوند. در اين راستا، به منظور بررسي اثر كودهاي بيولوژيكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه گياه دارويي زيره سبز آزمايشي در سال 1392در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار و هشت تيمار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه پيام نور استان آذربايجان غربي- شهرستان نقده اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل ازتو بارور-1 (حاوي باكتريهاي تثبيت كننده نيتروژن از جنس ازتو باكتر)، فسفاته بارور- 2 (باكتريهاي حل كننده فسفات از جنس باسيلوس لنتوس و سودوموناس پوتيد)، بيوسولفور (باكتريهاي اكسيد كننده گوگرد از جنس تيوباسيلوس)، ازتو بارور+ فسفاته بارور- 2، ازتو بارور-1+ بيوسولفور، فسفاته بارور- 2+ بيوسولفور، ازتو بارور-1+ فسفاته بارور- 2+ بيوسولفور و شاهد) بدون مصرف كودهاي بيولوژيكي (بودند. نتايج نشان داد كاربرد كودهاي بيولوژيك منجر به افزايش معني دار اجزاي عملكرد، و عملكرد دانه و اسانس گرديد. در اين ميان تيمارهاي تركيبي نسبت به تيمارهاي مصرف جداگانه بيشترين تاثير را در افزايش صفات مورد مطالعه داشتند. بيشترين عملكرد دانه (66/550 كيلو گرم در هكتار) و عملكرد اسانس (71/18 كيلو گرم در هكتار) به تيمار تركيبي سه گانه ازتو بارور+ فسفاته بارور- 2+ بيوسولفور و كمترين مقادير عملكرد دانه (67/389 كيلو گرم در هكتار) و عملكرد اسانس (53/9 كيلو گرم در هكتار) به تيمار شاهد اختصاص داشت. به طور كلي، نتايج نشان داد استفاده از كودهاي بيولوژيكي اثر معني داري در بهبود عملكرد كمي و كيفي زيره سبز داشت.

Biological fertilizers as an alternative to chemical fertilizers in sustainable agriculture improve the quantitative and qualitative yield of medicinal plants. In order to investigate the effect of biofertilizers on the seed yield and yield components of cumin (Cuminum cyminum L.), a field experiment was arranged in a randomized complete block design with three replications and eight treatments at the Agricultural Research Station, Payamenoor University of Nagadeh, Iran in 2013. Treatments included application of Azoto Barvar (Azotobacter), Barvar Phosphate (the combination of Pseudomonas putida and Bacillus lentus), Biosulfur (Thiobacillus), Azoto Barvar+ Barvar Phosphate, Azoto Barvar+ Biosulfur, Barvar Phosphate+ Biosulfur, Azoto Barvar+ Barvar Phosphate+ Biosulfur and control without biofertilizers. Results indicated that application of biofertilizers enhanced the seed and essential oil yield, and yield components. Among treatments, combined usage of biofertilizers showed the greater increasing in studied traits than individual consumption. The highest yield of seed (550.66 kg.ha-1) and essential oil (18.71 kg.ha-1) were obtained from Azoto Barvar+ Barvar Phosphate+ Biosulfur, and the lowest yield of seed (389.67 kg.ha-1) and essential oil (9.53 kg.ha-1) belonged to control treatment. In general, results of the present study revealed that the application of biological fertilizers plays a remarkable role in improving quantitative and qualitative yield of Cuminum cyminum.