بررسي كتيبه هاي صندوق هاي برخي از مقابر ناحيه لواسانات و رودبار قصران

Casket Inscriptions of the Tombs of the Lavasanat and Rudbar-Ghasran Area

چكيده منطقه ي لواسانات و رودبار قصران در حال حاضر جز تقسيمات استان تهران و بخشي از شهرستان شميرانات به شمار مي رود. در گذشته، اين نواحي با اصطلاحات قصران داخل و قصران خارج شناخته مي شده اند و در طول تاريخ پرنشيب و فراز خود، حكومتهاي مختلفي حاكميت اين ناحيه را در دست گرفته اند. اين نواحي به دليل نوع آب و هواي سرد، كوهستاني و خشن خود و نيز صعب العبور بودن، مامن و پناهگاه بسياري از كساني بوده است كه از دست حكومتهاي مركزي، مانند امويان و عباسيان، فراري بوده اند. از جمله ي اين افراد، علويان و افراد منسوب به خاندان پيامبراند. بيشترين ميزان وجود و تمركز امامزادگان و بقاع متبركه در نواحي زاگرس و البرز ديده مي شود. در منطقه ي لواسان و رودبارقصران، تعداد نسبتاً زيادي از اين بقاع به چشم مي خورد كه در بررسيهاي انجام شده در اين منطقه، به چند صندوق/ ضريح مربوط به ادوار مختلف، از جمله دوران تيموري، صفوي، و احتمالاً دوران قاجار برخورد شد. بر روي اين صندوقها كتيبه ها و نوشته هاي متعددي به چشم مي خورد. اين كتيبه ها و نوشته ها شامل آيات قرآن، اشعار مختلف، كلمات و الفاظ مقدس و اسما جلاله، همچنين ذكر نامهاي ايمه و معصومين عليهم السلام مي شود كه به شكل كلي تقريباً همگي آنها مرتبط با مرگ، جهان باقي، جمع آوري توشه ي آخرت و ... است. در اين مقاله، كتيبه هاي موجود برروي اين صندوقها با توجه به موضوعات و مضامين آنها، حتي الامكان بازخواني و دسته بندي شده و تزيينات و آرايشهاي موجود بر روي هركدام از آنها بررسي شده است.

The Lavasanat and Rudbar-Ghasran area is a section of Tehran’s province and Shemiranat Town. In the past, this area was mostly known as inner and outer Ghasran and in its prolonged history many rulers governed over this region. Because of its harsh weather and its steep hills and mountains, this area became a haven and sanctuary for those who were escapees from the central sovereignties such as the Umayyads and Abbasids. Of these people, the Alavids and those related to the Prophet’s kin can be reflected upon; therefore, nowadays a large number of tombs and shrines of such men and women are located in parts of Zagros and Alborz range. In this regard, in the region of Lavasanat and Rudbar-Ghasranm, there exists an equitably larger number of caskets or shrines with inscriptions and various writings related to different eras of Persian history including Timurid, Safavid and conceivably Qajar. The inscriptions behold verses from the Holy Quran, poems, divine words and names of the virtuous men and the Prophet’s kin; furthermore, the context of these inscriptions are related to death, the other world, goodly deeds and so on. In this paper, the inscriptions of these caskets are classified and re-read according to their notion and context; additionally, the ornamentations are further discussed. Aim of the paper: 1- Identifying the date, context, carvers and types of inscriptions applied on the caskets of the tombs. Research Questions: 1- What are the meanings applied on the casket inscriptions and to what century are they related to? 2- What are the type of calligraphy applied on the caskets and are they merely written in Arabic or a combination of both Persian and Arabic?