كتابخانه بخش تحقيقات رستني‌ها

Library of Department of Botany

از سال 1324 كه نخستين نمونه‌هاي قارچ‌ها و پس از آن نمونه‌هاي گياهان گردآوري شده توسط افراد علاقه‌مند در قفسه‌هاي معدود آزمايشگاه حشره‌شناسي و دفع آفات نباتي جاي گرفتند، كمتر تصور مي‌رفت كه در سال 1394 نمايانگر كلكسيوني از دنياي شگفت‌آور قارچ‌ها و گياهاني باشند كه در خدمت دانش‌پژوهان و مشتاقان اين رشته‌ها قرار گيرد. اگر همت والا و عزم استوار پايه‌گذاران اين مجموعه‌ها در آن اوقات كه شرايط كار و مسافرت‌هاي علمي نسبت به امروز بسيار متفاوت و يا مشكل مي‌نمود و نيز علاقمندي نسل‌هاي بعد براي حفظ و توسعه آن‌ها نبود، شايد چنين مجموعه‌هايي به اين صورت هرگز ايجاد نمي‌گرديد. به دنبال تشكيل اين مجموعه‌ها بود كه كم‌كم فكر انتشار فهرستي از آن‌ها نيز به اذهان آمد. در سال‌هاي 1324 و 1325، اولين و دومين فهرست قارچ‌هاي جمع‌آوري شده از ايران انتشار يافت و سال 1346 نيز نشر نخستين فهرست از مجموعه گياهان گردآوري شده از ايران برحسب ترتيب تيره‌هاي گياهي شامل نام علمي گياهان و مشخصات كامل محل‌هاي جمع‌آوري شده در 377 صفحه به انجام رسيد. جهت‌گيري نوشته‌ها از ليست به تك نگارها، بررسي‌هاي فلورستيكي، معرفي گونه‌هاي جديد در سطح جهان و گزارش‌هاي نوين از دنياي گياهان و قارچ‌ها در ايران، مثال‌هاي بارزي از رشد انتشارات حاصله از تحقيقات به عمل آمده روي نمونه‌هاي موجود در اين مجموعه‌ها از بدو تاسيس تاكنون بوده است. مسلما بهره‌وري از تكنيك‌ها و روش‌هاي جديد در سيستماتيك و بازتاب نتايج حاصله از آن‌ها در نشريات امروزي، يكي از اهداف پژوهندگان اين مجموعه‌ها بوده است. روشن است كه يكي از پايه‌هاي اصلي تحقيقات فوق‌الذكر، دسترسي به منابع خارجي و داخلي انتشار يافته مي‌باشد. بر مبناي اين ضرورت، كتابخانه‌اي هماهنگ با توسعه مجموعه‌ها و پيشرفت تحقيقات تاسيس و گسترش يافت. كتابخانه بخش تحقيقات رستني‌ها، يكي از كتابخانه‌هاي اختصاصي در نوع خود است كه از مجموعه‌اي كاملا تخصصي در حوزه فلور ايران و جهان، بيماري‌ها و آفات گياهان و ساير مسايل مربوط به رستني‌ها برخوردار مي‌باشد. اين كتابخانه در واقع از شاخه‌هاي مركز اسناد و مدارك گياه‌پزشكي موسسه تحقيقات گياه‌پزشكي كشور مي‌باشد كه مي‌تواند نقش موثري در تبادل اطلاعات ايفا نمايد. سازماندهي مجموعه اين كتابخانه از قواعد ISBD براي فهرست‌نويسي تبعيت مي‌كند. كليه مقالات، اسناد و مدارك موجود در اين كتابخانه به روش نمايه‌سازي (indexing) تنظيم شده و اطلاعات آن‌ها به سهولت قابل جستجو و بازيابي است. اداره اين كتابخانه علاوه بر شيوه دستي، جهت ذخيره و بازيابي سريع اطلاعات از روش‌هاي الكترونيك نيز بهره‌مند است.