بررسي پديده كاويتاسيون روي سرريز سد ونيار با استفاده از مدل عددي FLUENT

Investigation of cavitation phenomenon on Vanyar dam’s spillway using the FLUENT numerical model

در طراحي ساز‌ه‌هاي هيدروليكي داراي جريان سريع، معمولاً احتمال رخداد پديده كاويتاسيون وجود دارد. براي جلوگيري از وقوع پديده كاويتاسيون، بايد موقعيت نقاطي كه در آن‌ها ممكن است با افزايش سرعت جريان، فشار تا حد فشار بخار مايع كاهش يابد را شناسايي كرد. در اين راستا براي دست‌يابي به يك معيار كمي، از شاخص كاويتاسيون استفاده مي‌شود. در اين پژوهش ابتدا با روش عددي ديناميك سيالات محاسباتي (CFD)، دو گزينه براي جريان بر روي سرريز سد ونيار طرح و شبيه‌سازي شد، سپس شاخص كاويتاسيون براي هر يك از گزينه‌ها محاسبه و در‌نهايت براي صحت‌سنجي نتايج، از نتايج مدل آزمايشگاهي استفاده شد. براي حل عددي معادلات سه بعدي ناوير- استوكس بر روي سرريز از نرم‌افزار Fluent و براي شبكه‌بندي سه‌بعدي سرريز از نرم‌افزار Gambit استفاده مي‌شد. براي تعيين پارامترهاي آشفتگي ميدان جريان، تعيين سطح آزاد جريان و مجزا‌سازي معادلات ممنتم، به‌ترتيب از مدل آشفتگي (RNG)? – k، روش VOF و روش بالادست مرتبه دوم استفاده شد. در انتها با بررسي نتايج حاصل از پژوهش، هماهنگي مناسبي بين نتايج حاصل از Fluent و مدل آزمايشگاهي به دست آمد. همچنين مشخص شد كه در هيچيك از گزينه‌هاي مطالعه شده كاويتاسيون رخ نداده و سرريز احداث شده در مقابل اين پديده ايمن است.

In designing the hydraulic structures with rapid flow, there is the probability of occurrence of cavitation phenomena. To prevent the occurrence of cavitation phenomena, the places where may pressure reduced to vapor pressure of liquid because of increase the flow velocity, should be identified. In this regard, to achieve a quantitative measure, the cavitation index can be used. In this study, two cases have been designed and simulated for Vanyar dam’s spillway using numerical models of computational fluid dynamics (CFD). Then the cavitation index was calculated for each case and finally for the verification, the results of laboratory model are used. For the numerical solution of the 3-dimensional Navier-Stokes equations and 3-dimensional gridding of the spillway, the Fluent and Gambit software are used, respectively. To determine the parameters of the flow field turbulence, the free-surface flow and the separation of momentum equations, the k – ? (RNG) turbulence model, the VOF method and the second order upwind method are used, respectively. The results indicated a proper agreement between the Fluent results and experimental model. Also it is found that in none of the considered cases, the cavitation didn’t occur and constructed spillway is safe against this phenomenon.