ارزيابي ريسك غير سرطاني فلزات سنگين سرب، روي و كروم در منابع آب آشاميدني شهر همدان در زمستان 1393

Non-Carcinogenic Risk Assessment of Heavy Metal of Lead, Chromium and Zinc in Drinking Water Supplies of Hamadan in Winter 2015

مقدمه و هدف: فلزات سنگين از مضرترين آلاينده هاي موجود در منابع آب آشاميدني هستند كه دليل آسيب هاي جدي در سيستم متابوليكي، فيزيولوژيكي و ساختاري بدن به شمار مي روند. فعاليت هاي صنعتي مثل نشت فاضلاب هاي صنعتي، ذخيره سازي و دفع نادرست زباله هاي صنعتي همچنين فرسودگي شبكه توزيع و شبكه خانگي مي تواند باعث منتشر شدن فلزات سنگين در آب آشاميدني گردد. بنابراين، سنجش ميزان اين عناصر در نقطه مصرف ضروري مي باشد و بهمين منظور اين مطالعه با هدف تعيين ريسك غير سرطاني فلزات سنگين سرب، روي و كروم در منابع آب آشاميدني شهر همدان در زمستان 1393 انجام گرفت. روش كار: مطالعه حاضر، بصورت توصيفي ـ مقطعي و روش نمونه برداري بصورت طبقه اي بود. سنجش غلظت نمونه ها توسط دستگاه جذب اتمي مدل (Perkin Elmer, AAS-PEA-700) انجام شد و جهت برآورد ميزان مواجهه مقطعي و توصيف خطرات از روش US EPA استفاده گرديد. نتايج: آزمايشات نشان دادكه ميانگين غلظت سرب، كروم و روي به ترتيب در نقاط مصرف با منابع آب سطحي 927/10، 246/2 و 604/1305و زير زميني 301/19 ،085/11و 709/1613و مخلوط 085/20، 563/11و 844/1299ميكرو گرم بر ليتر مي باشد. ميانگين شاخص ريسك مواجهه مقطعي سرب، براي تمامي گروه هاي سني ريسكي نشان نداد. از نظر روي و كروم در دو گروه سني زير يكماه و 3-1 ماه، 31/7 درصد از نمونه ها داراي ريسك بودند و ميزان مواجهه روي و كروم به ترتيب بالاتر از 3/0و mg/kg.day 003/0 بود. نتيجه نهايي: 46/41 درصد از نمونه هاي آب آشاميدني شهر همدان داراي غلظت سرب بالاتر از حد استاندارد WHO و موسسه استاندارد تحقيقات صنعتي ايران و 02/39 درصد از نمونه ها داراي غلظتي بالاتر از حد استاندارد EPA داشتند كه هيچ كدام از نمونه ها داراي ريسك مقطعي براي كودكان و بزرگسالان نبودند. با وجود اينكه مقدار كروم و روي زير حد استاندارد بود ولي به دليل پتانسيل بالاي بيماريزايي آنها ريسك را در دو گروه سني زير يكماه و 3-1 ماه نشان داد، در نتيجه غلظت زير حد استاندارد نمي تواند تضميني براي عدم وجود ريسك باشد.

Introduction & Objective: Heavy metals are the most harmful contaminants found in drinking water supplies that can lead to serious damage to metabolic, physiological and body struc-tures. Industrial activities like production and storage of sewage spills and improper disposal of industrial wastes as well as the exhaustion of the distribution network and the home net-work can cause the release of heavy metals in the drinking water. Therefore, the measure-ment of these elements at the point of use is necessary. Material & Methods: This cross-sectional study assessed the amount of lead,chromium, and zinc in the drinking water of Hamadan City in the winter of 1393 which can increase the risk of getting non-cancer diseases Stratified random sampling was conducted to measure the sam-ples concentration by atomic absorption (Perkin Elmer, AAS-PEA-700 model). In order to carry out the risk characterization and sectional exposure assessment, the US EPA (Environ-mental Protection Agency of America) were used. Results: The results showed that the average concentration of lead, chromium and zinc at the point of use of surface water resources, 10.927, 2.246 and 1305.604 the underground 19.301, 11.085 and 1613.709and mixed 20.085, 11.563 and 1299.844 , respectively and the average of exposure to risk of children is 0.078 and of adults are 0.047and lead risk index was HQ < 1 for all ages. Zinc and chromium had 31.7 percent risk for < 1month and 1-3 month age group and exposure to zinc and chromium, higher than the 0.3, have been 0.003, respectively. Conclusion: 41.46 percent of the samples contained Lead concentration higher than WHO stan-dards and Industrial Research of Iran Institute of Standards and 39.02 percent of the samples had concentrations above the EPA standard. None of the samples had sectional risk for chil-dren and adults. Although the amount of chromium and zinc was sub-standard, because they are highly disease producing, the risk in the two following age groups increases : < 1month and 1-3 months. Therefore, sub-standard concentration does not mean that there is no risk. (Sci J Hamadan Univ Med Sci 2016; 23 (1):25-33)