بررسي عوامل مؤثر بر ناامني غذايي در شهر تهران در سال 1390 با استفاده از مدل‌هاي آماري چند سطحي

Identification of the Determinaints of Food Insecurity in Tehran Using a Multilevel Model

سابقه و هدف: با توجه به این كه ناامنی غذایی می‌تواند زمینه مشكلات تكاملی، سلامتی و تغذیه ای باشد، تعیین عوامل مؤثر بر آن در هر جامعه‌ای ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین ناامنی غذایی و عوامل اجتماعی- اقتصادی در شهر تهران طراحی و اجرا گردید. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع تحلیلی مقطعی بوده كه در سال 1390 روی 33793 خانوار در مناطق 22گانه شهر تهران اجرا گردید. اطلاعات از طریق پرسشنامه 6آیتمی USDA از خانوارها جمع‌آوری شد. برای تجزیه و تحلیل از مدل دوسطحی (خانوار، منطقه) و از نرم‌افزار MLWin2.28 استفاده شد. یافته‌ها‌: در بررسی حاضر، همه متغیرها از قبیل بعد خانوار، وضعیت فعالیت شغلی سرپرست، وضعیت تأهل سرپرست، تحصیلات سرپرست، عنصر دارایی، تعداد افراد  سیگاری، وجود فرد معتاد، وجود فرد دیابتی، وجود فرد فشار خونی، وجود فرد دارای پوكی استخوان، وجود كودك زیر 5سال و وجود فرد سالمند ارتباط معنی‌داری با ناامنی غذایی داشتند. این ممكن است به دلیل حجم بالای نمونه باشد، بنابراین از مدل چندسطحی لجستیك به منظور تمییز دادن معنی‌داری آماری و تعیین متغیرهای مهم، استفاده كردیم. در نتیجه متغیرهای بعد خانوار، تعداد افراد سیگاری درخانوار، وجود افراد دیابتی، فشارخونی، كودك زیر 5 سال و سالمند، متغیرهای مهمی محسوب نمی‌شدند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده، وجود ارتباط مهم بین ناامنی غذایی و متغیرهای تحصیلات، وضعیت فعالیت شغلی و وضعیت تأهل سرپرست خانوار، عنصر دارایی خانوار، وجود فرد معتاد و پوكی استخوانی در خانوار می‌باشد.

Background and Objectives: Given that food insecurity can cause developmental, health and nutrition problems, investigate the factors affecting it seems to be necessary in any society. This study aimed to determine the association between food insecurity and socio-economic factors Tehran. Materials and Methods: This research is a cross-sectional study, which relies on data from valid questionnaire of six-item USDA, answered by 33793 households in 22 regions of Tehran in 2011. Two-level (household, region) hierarchical regression models were initially performed. Results: All variables such as family size, activity status of family head, marital status of household head,  wealth index (WI), number of smokers in the household, addiction, diabetics, hypertension, osteoporosis, under 5-year old child and old person in the household are significantly related to FI. It is maybe caused by large sample size therefore, we used logistic regression multilevel to distinguish between statistically significant and important factors. As a result, family size, number of household smokers, diabetic and hypertensive persons, and having under 5-year old child and old person in the household are not important. Conclusion: This research shows that there are important relationship between food insecurity and the variables of activity status of the family head, marital status of the household head, WI, and having addicted and/or osteoporosis persons in the household.