برهمكنش بهبود وضعيت ويتامين D و پلي‌مورفيسم VDR FokI بر تنش اكسيداتيو در افراد ديابتي نوع دوم: كارآزمــايي بــاليني تصــادفي شاهددار

Interaction of Vitamin D Status and VDR-FokI Polymorphism on Oxidative Stress in Type 2 Diabetes Subjects: Randomized Controlled Trial

سابقه و هدف: اثر متقابل عوامل محیطی و ژنتیكی تعیین كننده پیشرفت دیابت نوع 2 (T2D) است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی اثرات بهبود وضعیت ویتامینD بر زیست نشانگرهای تنش اكسیداتیو (OS) و تعیین تأثیر پلی‌مورفیسم گیرنده (VDR)-FokI در پاسخ به دریافت ویتامین D3 در افراد دیابتی نوع دوم (T2D) بود. مواد و روش‌ها: افراد مبتلا به T2D به یكی از دو گروه دریافت‌كننده دوغ ساده (دوغ ساده (PD): تعداد 50 نفر) و گروه دریافت‌كننده دوغ غنی شده با ویتامین D (FD: IU500 ویتامین D در 250 سی‌سی دوغ، تعداد 50 نفر) دوبار در روز به مدت 12 هفته تقسیم شدند. پیامدها تغییراتی در 25 هیدروكسی ویتامین D ((OH)D25) و زیست نشانگرهای OS بود. ژنوتیپ‌های VDR در 140 فرد T2D در گروه دوغ غنی شده (FD) از طریق آنزیم محدود كننده FokI تعیین شد. یافته‌ها‌: سطح سرمی (OH)D25 بعد از 12 هفته در گروه FD (از 2/202 ±5/38 به 5/23 ±0/72، 001/0 p<) در مقایسه با گروه PD (از 8/22 ±8/38 به 8/22 ±4/33، 28/0=p‌) افزایش معنی‌داری پیدا كرد. مقایسه‌ها بین دو گروه FD و PD نشان داد كه این افزایش با  تغییرات معنی‌دار MDA (&mumol/l 82/0‌±56/0- در مقابل &mumol/l 1±17/0، 001/0 p<)، (ng/l 1/40 ± 4/8+ در مقابل ng/l 4/29‌±1/13- ، 002/0=p‌) GSH و (mmol/l 43/0‌±14/0+ در مقابل mmol/l 45/0±02/0+ ‌، 03/0‌=p‌) TAC همراه بود. اگرچه ارتباط معنی‌داری بین ژنوتیپ‌های FokI و زیست نشانگرهای OS وجود نداشت، واریانت ژنوتیپ هموزیگوت (ff) بین گروهی ضعیف‌ترین پاسخ به ویتامین D را نشان داد. نتیجه گیری: افزایش غلظت ویتامین D از طریق دریافت روزانه دوغ غنی شده با ویتامین D در گروه FD زیست نشانگرهای تنش اكسیداتیو را در افراد مبتلا به T2D بهبود می‌بخشد. البته اثرات متقابل ژنوتیپ FokI را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.

Background and Objectives: The interaction of environmental factors and genetic determines the development of type 2 diabetes (T2D). The objectives were to evaluate the effects of improvement of vitamin D status on the biomarkers of oxidative stress (OS) in T2D subjects and whether vitamin D receptor (VDR)-FokI polymorphism could modulate the response to vitamin D3 intake. Materials and Methods: Subjects with T2D were allocated to one of the two groups to receive either plain doogh (PD n1= 50) or vitamin D3-fortified doogh (FD, containing 500 IU/250 ml, n= 50) twice a day for 12 weeks. Outcomes were changes in serum 25-hydroxyvitamin D (25(OH)D), superoxide dismutase, glutathione (GSH), total antioxidant capacity (TAC) and malondialdehyde (MDA). VDR genotypes in 140 T2D subjects in FD were determined by FokI restriction enzyme. Results: After 12 weeks, serum 25(OH)D increased significantly in FD (from 38.5 ± 202.2 to 72.0 ± 23.5, P=0.001) as compared with PD (from 38.8 ± 22.8 to 33.4 ± 22.8, P = 0.28). Comparisons between FD and PD revealed significant differences in changes of serum MDA (-0.54 ± 0.82 µmol/l vs +0.17 ± 1 µmol/l, P=0.001), GSH (+8.4 ± 40.1 ng/l vs - 13.1 ± 29.4 ng/l, P = 0.002) and TAC (+0.14 ± 0.43 mmol/l vs +0.02 ± 0.45 mmol/l bovine serum albumin equivalent, P = 0.03). Although there was no significant association between FokI genotypes and OS biomarkers, ff variant subgroup showed the weakest response to vitamin D. Conclusions: Improvement of vitamin D status via daily intake of FD ameliorates OS biomarkers in T2D subjects, and the interactive effect of FokI genotypes cannot be ruled out.