تحليل دين حداكثري در انديشه آيت‌الله جوادي آملي

A Study on the Majority Religion in the Viewpoint of Ayatollah Javadi Amoli

اغلب صاحب‌نظران انديشه اسلامي معتقدند دين اسلام حداكثري است. با وجود اين، درباره گستره مسايل دين، اختلاف‌نظر قابل توجهي ديده مي‌شود. رايج‌ترين ديدگاه در بين انديشمندان متاخر، حداكثري بودن دين در محدوده تامين سعادت انسان است؛ ولي برخي پا را فراتر نهاده، بر اين اعتقادند كه دين، نه‌تنها عهده‌دار پاسخ‌گويي به مسايل مربوط به سعادت آدمي در عرصه زندگي فردي و جمعي است، متولي پاسخ‌گويي به همه مسايل مربوط به زندگي فردي و اجتماعي نيز هست. در اين نوشته، از اين رويكرد به «رويكرد حداكثري مطلق» ياد شده و يكي از مهم‌ترين اين رويكردها، يعني نظريه استاد آيت‌الله جوادي آملي بررسي شده است. با توجه به گستردگي نظريات ايشان دراين‌باره، تنها به بخشي از مهم‌ترين مباني ايشان بسنده شده، در ادامه، ابهامات موجود در اين نظريه به بحث گذاشته مي‌شود.

Most of the pundits of Islamic thought believe that Islam religion is majority. However, there are significant controversies about the realm of religious issues. The most prevalent viewpoints among the recent scholars is majority of the religion within the range of human happiness but some of them go further and believe that religion is not only in charge of responding the problems related to human happiness in the individual and collective life, but also it is responsible to respond all problems related to individual and social life. In this paper, this approach has been called “absolute majority approach” and one of the most important of these approaches i.e. Ayatollah Javadi Amoli’s has been studied. According to his widespread views in this regard, only a main part of his principles are explained followed by discussing the ambiguities present in this theory.