بررسي اثر برخي عوامل محيطي بر جوانه‌زني بذر خردل‌ دروغين (Hirschfeldia incana (L.) Lagr.-Foss)

Investigating the Effect of Environmental Factors on Seed Germination of Hirschfeldia incana (L.) Lagr.-Foss.

علف‌هرز خردل‌كاذب یكی از علف‌های هرز غالب و مهاجم، بسیاری از مزارع كلزای استان فارس را آلوده نموده است. در این تحقیق پتانسیل تولید بذر یك بوته و درصد زیستایی بذر و نیز اثر  دما، نور، عمق قرارگیری بذر در خاك و پتانسیل اسمزی آب بر جوانه‌زنی بذر مورد بررسی قرار گرفت. پتانسیل تولید بذر یك بوته به طور میانگین بیش از 27000 عدد تخمین زده شد كه حدود 95 درصد آن‌ها زنده بودند. دامنه جوانه‌زنی بذر بین 5 تا 40 درجه سانتی‌گراد به دست‌آمد. دمای بهینه جوانه‌زنی 30 درجه سانتی‌گراد در حضور نور تعیین گردید. مقدار خفتگی بذر در جمعیت‌ گرمسیری و جمعیت سردسیری استان تفاوتی معنی‌دار داشت و خفتگی كمتری در بذر جمعیت سردسیر مشاهده شد. در عمق 2 تا 4 سانتی متری از سطح خاك بیشترین رویش گیاهچه مشاهده شد  و در عمق 7 سانتی متری از سطح خاك رویش كاملا  متوقف گردید. جوانه‌زنی بذر جمعیت های سردسیری و گرمسیری  نسبت به كاهش پتانسیل اسمزی آب حساس بودند. بیشترین مقدار جوانه‌زنی در پتانسیل اسمزی صفر مشاهده شد و در پایین‌تراز پتانسیل اسمزی  2/0-  مگاپاسكال جوانه‌زنی متوقف گردید.

Hirschfeldia incana  is one of the dominant and invasive weeds in canola fields of Fars province. The successful management of the weed is dependent in understanding of biology. In this study seed production potential, optimum conditions for germinating, seed viability and dormancy were investigated. The effect of osmotic potentials of water and seed burial depth were studied on seed germination and seedling emergence. The seed production was estimated more than 27000 grain/plant with 95% viability. Results showed that the cold ecotype had less primary dormancy than the warm ecotype. The seed germination occurred between 5 to 40°C and the most germination occurred at 30°C with continuous light. Most of the seedlings were appeared from the seeds at 2.5 cm depth. There was not any germination at 7cm depth or more. Seed germination was sensitive to osmotic potential of water in both of the ecotypes. The highest germination occurred at the zero MPa osmotic potential. By reducing the osmotic potential, seed germination was also decreased, and at to -0.2MPa no seed germination was observed.