تاثير درمان شناختي ـ رفتاري بر كاهش خشم كودكانِ دچار اختلال نارسايي توجه / بيش‌فعالي

Effectiveness of Cognitive Behavior Therapy on Anger Management in Children with Attention Deficit / Hyperactivity Disorder

در درمان شناختي ـ رفتاري براي كودكان دچار اختلال نارسايي‌توجه/ بيش‌فعالي، سعي مي‌شود از طريق آموزش كنترل خشم بر اثر ناكامي، علايم پرخاشگري را كاهش دهند. اين علايم، نتيجه اِسنادهاي اشتباه درباره هدف يا مقصود و توجه انتخابي آنها به علايم پرخاشگري تلقي مي شوند. پژوهش حاضر نيز با هدف ارزيابي اين رويكرد انجام شد. نمونه پژوهش شامل 32 دانش‌آموز دچار اختلال نارسايي‌توجه/ بيش‌فعالي بود كه در پايه‌هاي سوم، چهارم، و پنجم دبستان تحصيل مي‌كردند. دانش‌آموزان به ‌صورت تصادفي در دو گروه 16 نفري گمارده شدند. قبل از اعمال مداخله، دو گروه با استفاده از پرسشنامه كاهش خشم، مورد پيش‌آزمون قرار گرفتند. سپس گروه آزمايشي 9 جلسه تحت درمان شناختي ـ رفتاري قرار گرفت. پس از انجام اين مداخله، هر دو گروه مجدداً با پرسشنامه كاهش خشم مورد بررسي قرار گرفتند. مرحله پيگيري اين آزمايش عبارت بود از اجراي مجدد همين پرسشنامه، يك ماه بعد، روي هر دو گروه. تحليل داده‌ها نشان داد كه بين دو گروه آزمايش و گواه در مرحله پس‌آزمون و مرحله پيگيري تفاوت معناداري وجود دارد. به طوري‌كه درمان شناختي ـ رفتاري بر خشم و خرده مقياس‌هاي آن اعم از ناكامي و پرخاشگري تاثير گذاشته و باعث كاهش شدت اين علايم شده است و روابط اين كودكان را با كودكان هم‌سن و هم با مَراجِع قدرت بهبود بخشيده است.

In cognitive-behavior therapy for children suffering from ADHD, the focus is on reducing aggression signs through failure anger control training. These sings are due to mistaken attributions about the goal or their partial selection of aggression signs. This study has been conducted to evaluate this approach. To do so, 32 students with ADHD in the third, fourth, and fifth grades of primary school have been randomly divided into two groups of 16 members each. Prior to the intervention, a questionnaire about anger decline has been distributed among students as a pretest. Then, the experimental group participated in 9 sessions of cognitive-behavior therapy. Following this intervention, again the same questionnaire was distributed among both groups. During the follow up phase, the same questionnaire was used one month later. The results showed a significant difference between the groups in post test and follow up phases. Cognitive-behavior therapy seems to be effective on anger and its subscales such as failure and aggression, and also leads to alleviate them. It also improved the relationship between these children with their peers and superiors.