طراحي و آزمودن الگويي از برخي متغيرهاي فردي، شغلي و سازماني به‌عنوان پيشايندهاي بهزيستي سازماني در كاركنان شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب

Designing and testing a model of some personal, job-related, and organizational variables as antecedents of organizational well-being in employees of National Iranian South Oil Company

هدف پژوهش حاضر طراحي و آزمودن الگويي از برخي متغيرهاي فردي (سرمايه روان‌شناختي و نيازهاي روان‌شناختي اساسي)، متغيرهاي شغلي (ويژگي هاي شغل و استرس شغلي) و متغيرهاي سازماني (رهبري خدمت‌گزار و جو اخلاقي سازمان) به‌عنوان پيشايندهاي بهزيستي سازماني بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه كاركنان شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب بود. با استفاده از روش نمونه گيري مرحله اي نسبي 384 نفر براي شركت در پژوهش انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل پرسشنامه فعاليت هاي بيانگر شخصي (PEAQ)، پرسشنامه سرمايه روان‌شناختي (PCQ)، زمينه‌يابي رهبري خدمت‌گزار (SLS)، پرسشنامه جو اخلاقي سازماني (OECQ)، مقياس استرس شغلي (JSS)، مقياس نيازهاي اساسي روان‌شناختي در محل كار (BPNWS) و پرسشنامه ويژگي‌هاي شغل (JCQ) بودند. ارزيابي الگوي پيشنهادي با استفاده از روش الگويابي معادلات ساختاري (SEM) و نرم‌افزار AMOS-18 صورت گرفت. جهت آزمودن رابطه غيرمستقيم از روش بوت استراپ استفاده شد. نتايج نشان دادند كه الگوي پيشنهادي داراي برازش مطلوبي با داده هاست. همچنين، روابط مثبت مستقيم سرمايه روان‌شناختي، نيازهاي اساسي روان‌شناختي، ويژگي‌هاي شغل، رهبري خدمت‌گزار، جو اخلاقي سازماني با بهزيستي سازماني و رابطه منفي مستقيم استرس شغلي با بهزيستي سازماني مورد تاييد قرار گرفتند. يافته هاي پژوهش حاضر حاكي از نقش واسطه اي جو اخلاقي سازماني در رابطه بين رهبري خدمت گزار با بهزيستي سازماني بودند

The purpose of this study was designing and testing a model of some personal (psychological capital, basic psychological needs), job related (job characteristics, job stress), and organizational variables (servant leadership, organizational ethical climate) as antecedents of organizational well-being. The statistical population of the present research included all employees of National Iranian South Oil Company (NISOC). 384 employees were selected by multi-stage random sampling method. Instruments used in the present study were Personally Expressive Activities Questionnaire (PEAQ), Psychological Capital Questionnaire (PCQ), Servant Leadership Survey (SLS), Organizational Ethical Climate Questionnaire (OECQ), Job Stress Questionnaire (JSQ), Basic Psychological Needs at Work Scale (BPNWS), and Job Content Questionnaire (JCQ). Structural equation modeling (SEM) through AMOS-18 software package was used for data analysis. Results showed that the proposed model fit the data properly. Moreover, direct positive relationships of the psychological capital, basic psychological needs, job characteristics, servant leadership, organizational ethical climate with organizational well-being, and direct negative relationship of job stress with organizational well-being were confirmed. Bootstrap procedure for testing indirect effect revealed that organizational ethical climate mediated the relationship between servant leadership and organizational well-being