تاثير نانو اكسيد روي و تلقيح بذر تريتيكاله (Triticale) با باكتري هاي افزاينده رشد بر عملكرد دانه و برخي شاخص هاي فيزيولوژيك

Effects of Nano-Zinc oxide and seed inoculation of Triticale with plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on grain yield and some physiological indices

كاربرد باكتري هاي افزاينده رشد و محلول پاشي با نانواكسيد روي روشي مناسب و ارزان براي افزايش عملكرد تريتيكاله است. در اين راستا به منظور بررسي تاثير نانو اكسيد روي و تلقيح بذر با باكتري هاي افزاينده رشد بر ميزان مشاركت انتقال مجدد ماده خشك و ذخاير ساقه در عملكرد دانه، محتواي كلروفيل، هدايت روزنه اي و برخي شاخص هاي فيزيولوژيك تريتيكاله، آزمايشي با سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه محقق اردبيلي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سال 1392 اجرا گرديد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل محلول پاشي با نانو اكسيد روي در پنج سطح (عدم محلول پاشي به عنوان شاهد، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 گرم در ليتر) و چهار سطح تلقيح بذر شامل عدم تلقيح بذر با باكتري به عنوان شاهد، تلقيح بذر با ازتوباكتر كروكوكوم استرين 5، آزوسپريليوم ليپوفروم استرين OFو سودوموناس پوتيدا استرين9 بودند. بيش ترين مشاركت انتقال مجدد ماده خشك و ذخاير ساقه در عملكرد دانه در عدم تلقيح بذر با باكتري ها و عدم محلول پاشي نانو اكسيد روي به دست آمد. مقايسه ميانگين ها نشان داد كه بالاترين عملكرد و اجزاي عملكرد، محتواي كلروفيل و هدايت روزنه اي، بيوماس كل و سرعت رشد محصول در تلقيح بذر با آزوسپريليوم و ازتوباكتر × محلول پاشي يك گرم در ليتر نانو اكسيد روي و كم ترين آن ها در حالت عدم تلقيح بذر با باكتري هاي افزاينده رشد × عدم محلول پاشي با نانو اكسيد روي به دست آمد. از اين رو به منظور افزايش عملكرد دانه، محتواي كلروفيل، هدايت روزنه اي و برخي شاخص هاي فيزيولوژيك نظير زيست توده كل و سرعت رشد محصول مي توان پيشنهاد كرد كه تلقيح بذر تريتيكاله با ازتوباكتر و آزوسپريليوم × محلول پاشي يك گرم در ليتر نانو اكسيد روي به كار برده شود.

Application of plant growth promoting rhizobacteria and foliar application of Nano-Zinc oxide are proper and cheap method for increasing of Triticale yield. So, in order to study of the effects of nano-zinc oxide and seed inoculation with plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on contribution of dry matter remobilization and stem reserves in grain yield, chlorophyll content, stomata conductance and some physiological indices of Triticale, a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications in research greenhouse of the Faculty of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili in 2013. Factors were: foliar application of Nano-Zinc oxide at five levels (0 as control, 0.25, 0.5, 0.75 and 1 g/lit) and seed inoculation with plant growth promoting rhizobacteria in four levels (without inoculation as control, seed inoculation with Azotobacter chrocoococum strain 5, Azosprillium lipoferum strain OF and Psedomunas putida strain 9). The highest contribution of dry matter remobilization and stem reserves in grain yield was obtained at no application of Nano-Zinc oxide and no seed inoculation with PGPR. Means comparison showed that maximum of yield and yield components, chlorophyll content, stomata conductance, total dry matter and crop growth rate was obtained at application of 1 g/lit Nano-Zinc oxide×seed inoculation with Azotobacter and Azosprillium and minimum of they were recorded at no application of Nano-Zinc and no seed inoculation with PGPR. So, it could be suggested that in order to increase grain yield, chlorophyll content, stomata conductance and some physiological indices such as total dry matter and crop growth rate, application of seed inoculation of Triticale with Azotobacter and Azosprillium ×application of 1 g/lit Nano-Zinc oxide could be suggested Key words: Dry matter remobilization; Stomata conductance; Zinc; PGPR; Triticale.