حذف ويروس موزاييك خيار از گلايل با استفاده از روش‎هاي كشت مريستم، گرمادرماني و برق‎درماني

Elimination of Cucumber mosaic virus from gladiolus by meristem tip culture, thermotherapy and electrotherapy

گل گلايل (Gladiolus sp.) جز شش گل برتر صادراتي در دنيا مي‎باشد و در ايران نيز مقام دوم توليد گل شاخه‎بريده را به خود اختصاص داده‎است. ويروس موزاييك خيار (Cucumber mosaic virus, CMV) از جمله ويروس‎هاي شايع گل گلايل است. از آنجاييكه گلايل به روش رويشي از طريق پداژه تكثير مي‎شود، آلودگي ويروسي به آساني به نسل بعد منتقل مي‎شود. از اين‎رو كنترل ويروس‎هاي گلايل از طريق استفاده از گياهان مادري سالم دست‎يافتني است. در تحقيق حاضر روش‎هاي كشت مريستم و كشت مريستم همراه با گرمادرماني و برق‎درماني براي حذف CMV از گياهان آلوده به‎كار گرفته و كارايي اين روش ها مقايسه شد. در مجموع رديابي CMV با استفاده از آزمون الايزا نشان داد كه 73 درصد از گياهان باززايي شده عاري از ويروس بودند درحاليكه رديابي با آزمون RT-PCR نشان دادكه 42 درصد گياهان عاري از ويروس شدند. بهترين نتيجه حذف ويروس از كشت مريستم گرمادرماني شده در اندازه 5/0 ميلي‎متر بدست آمد كه در نتيجه همه ي گياهان تيمارشده عاري از ويروس شدند. اين اولين گزارش از كاربرد برق‎درماني براي حذف CMV از گياهان گلايل آلوده مي‎باشد، بهترين نتيجه برق درماني از تيمار شدت جريان 15 ميلي آمپر همراه با كشت مريستم به مدت 15 دقيقه به دست آمد. همچنين نتايج به دست‎آمده نشان داد كه گرمادرماني همراه با كشت مريستم روش مناسب تري براي حذف CMV از گياهان گلايل آلوده بود.

Flowers of Gladiolus sp. are among the top six ?owers of export value and in Iran take the second place in the production of cut flowers. Cucumber mosaic virus is one of the most common viruses in gladiolus worldwide. As, the gladioli are propagated through corms, therefore viral diseases could be easily transmitted to the next generation. To produce healthy stock plants, it is important to produce and culture virus-free corms. In the present research, thermotherapy along with meristem culture, electrotherapy along with meristem culture and meristem culture alone were employed to eliminate CMV from infected gladiolus plants. CMV detection using DAS-ELISA showed that 73 percent of the regenerated plants were free of viruses whereas, RT-PCR analysis showed that 42 percent of plants were virus-free. The efficiency of virus elimination from thermo-treated meristems culture with size 0.5 were 100%. This is the first report of application of electrotherapy for CMV elimination from gladiolus plants and the best results were obtained by using 15 milliamps for 15 minutes. The results showed that thermotherapy along with meristem culture was a more efficient method for elimination of CMV from infected gladiolus plants.