بررسي ويژگي هاي كانوپي و عملكرد اسانس در كشت مخلوط شنبليله و سياهدانه تحت تاثيركودهاي آلي و شيميايي

Assessment of Canopy Characteristics and Essential Oil Yeild of Fenugreek and Black cumin in Intercropping under Application of Organic and Chemical Ferilizer

به منظور بررسي اثر نسبت كشت مخلوط بر ويژگي هاي اكوفيزيولوژيك كانوپي و عملكرد اسانس شنبليله و سياهدانه تحت منابع مختلف كودي، آزمايشي فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شهركرد در سال 1392 اجرا گرديد. فاكتوراول شامل كشت خالص شنبليله، كشت خالص سياهدانه و سه نسبت كشت مخلوط شنبليله: سياهدانه شامل 1:2 (دو رديف سياهدانه+ يك رديف شنبليله)، 1:1 (يك رديف سياهدانه+ يك رديف شنبليله) و 2:1 (يك رديف سياهدانه+ دو رديف گياه شنبليله و سه منبع كودي بصورت كود شيميايي، كود آلي، كود آلي:كود شيميايي(1:1) نيز به عنوان فاكتور دوم، در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان كلروفيل a در سياهدانه و شنبليله به ترتيب در تيمار يك رديف سياهدانه+ دورديف شنبليله تغذيه شده از منبع تلفيقي و تيمار دو رديف سياهدانه + يك رديف شنبليله تغذيه شده از منبع شيميايي مشاهده شد. بيشترين ميزان كلروفيل b هر دو گونه در تيمار يك رديف شنبليله+ يك رديف سياهدانه تحت تغذيه كود شيميايي حاصل گرديد. بيشترين دماي خاك (9/28 درجه سانتي‎گراد) و ميزان رطوبت (22 درصد) به كانوپي كشت خالص سياهدانه و كشت خالص شنبليله تغذيه شده از منبع كود آلي اختصاص داشت. بالاترين ميزان نور دريافتي (19/80 درصد) و عملكرد اسانس (64/ 26 كيلوگرم در هكتار) در تيمار يك رديف سياهدانه+ دو رديف شنبليله تغذيه شده از منبع تلفيقي به‎دست آمد. به ‎طور كلي مي‎توان اظهار داشت كه استفاده از كشت مخلوط تحت شرايط كاربرد تلفيقي كود با بهبود شرايط فتوسنتزي منجر به افزايش عملكرد اسانس مي‎گردد.

I n order to investigate the effect of sowing ratio on some canopy ecological characteristics and essential oil production of fenugreek and black cumin under different fertilizer sources, a factorial experiment was conducted in randomized complete block design with three replications at Shahrekord University research farm in 2013. Sole cropping of fenugreek (F), sole cropping of black cumin (B) and three intercropping ratios (F:B, 2:1 (two rows of fenugreek + one of black cumin), 1:1(one row of fenugreek + one row of black cumin ), and 1:2 (one row of fenugreek + two rows of black cumin )) were evaluated as the first factor and three sources of fertilizer consist of chemical fertilizer, organic manure and integrated fertilizer (1:1) as the second factor. Results indicated that the highest amount of chlorophyll a for fenugreek and black cumin was observed in B:F (1:2) treated with integrated fertilizer and B:F (2:1) treated with chemical fertilizer, respectively. The highest chlorophyll b of both plants was achieved in B:F (1:1) treated with chemical fertilizer source. The maximum soil temperature (28.9 °C) and soil moisture (22%) were associated with sole cropping of black cumin and sole cropping of fenugreek treated with organic manure source, respectively. The greatest light interception (80.19 %) and oil essential yeild (26.64 kg.ha-1) were achieved in B:F (1:2) treated with integrated fertilizer. In general it can be concluded that use of intercropping under integrated fertilizer conditions by improving of photosynthetic conditions cause to increase the yeild of essential oil.