نقش سيدجمال در تغيير نظام آموزشي الازهر و تاثير آن بر تحولات سياسي اجتماعي مصر

The Role of Seyyed Jamal in Changing the Education System of Al-Azhar and Its Effect on the Socio-Political Developments in Egypt

رويكرد علمي غالب الازهر، از زمان تسلط ايوبيان رفته‌رفته نقلي و مبتني بر تفسيرهاي ظاهرگرايانه بوده است. سيدجمال، از بدو ورود به مصر، علوم عقلي را با هدف، تغيير نگرش و موضع علماي الازهر نسبت به پديده‌هاي اجتماعي، از طريق تحول نظام آموزشي آن نهاد وارد الازهر كرد. سيدجمال، همواره نظام آموزشي قديم را به چالش مي‌كشيد و از نظام آموزشي جديد در الازهر دفاع و خواهان اصلاح روش‌هاي آموزشي آن بود. وي فلسفه علوم اسلامي و دانشگاه الازهر را منحصر به تيوري‌پردازي صرف نمي‌دانست، بلكه معتقد بود بايد الازهر بتواند در عمل نيز مسايل و نظريه‌هاي فقهي را جامه عمل بپوشاند. وي معتقد بود كه چرا فقهاي الازهر نمي‌توانند فقه را در عرصه سياسي و اجتماعي به‌كار بندند. وي به‌دنبال نظام آموزشي‌اي بود كه بتواند تحول سياسي اجتماعي به ‌همراه داشته باشد و منجر به پايان استعمار و نظام استبدادي و سلطنتي گردد. اين نوشتار با رويكرد نظري و تحليلي درصدد است كه نقش سيدجمال را در تغيير نظام آموزشي الازهر، واكاوي كند و تاثيرات آن را بر جامعه مصر مورد ارزيابي قرار دهد.

Since the period of Auobiyan’s rule, the dominant scientific approach of Al-Azhar, had been based on transmitted knowledge and exoteric interpretation. At the beginning of his arrival in Egypt Seyyed Jamal introduced intellectual knowledge into Al-Azhar with the aim of changing the views and position of Al-Azhar’s scholars about social phenomena by changing the education system of that institute. Seyyed Jamal always challenged the previous education system and supported the new education system in Al-Azhar. Also, he sought to reform its education policy. He believed that philosophy of Islamic sciences and Al-Azhar University should not be limited to mere theorizations, and that Al-Azhar needed to put the fiqhi issues and theories into practice. He thought of creating an education system which could bring about a socio-political change in an attempt of putting an end to colonialism and dictatorial and imperial system. Using a theoretical and analytical approach, this paper seeks to analyze the role of Seyyed Jamal in changing the educational system of Al-Azhar and evaluate its effect on the Egyptian society.