تاثير مداخله آموزشي مبتني بر نظريه رفتار برنامه‌ريزي‌شده بر تغيير سبك زندگي بيماران دچار سكته قلبي

Impact of Educational Intervention Based on Theory of Planned Behavior on Lifestyle Change of Patients with Myocardial Infarction

زمينه و ه دف: بيماري هاي قلبي-عروقي شايع ترين علت مر گومير د ر بيشتر كشورهاي جهان ازجمله ايران است. كاهش عوارض سكته قلبي و تطابق و سازگاري با آن نيازمند تعد يل برخي رفتارها و اصلاح سبك زن دگي بيمار است. د ر اين مطالعه از نظريه رفتار برنامه ريز يش ده استفا ده شد تا مشخص شود كه مد اخله آموزشي بر اساس آين نظريه م يتوان د سبك زند گي بيماران سكته قلبي را تغيير دهد و ميزان اثربخشي آن چق در خواهد بود . موا د و رو شها: اين يك مطالعه كارآزمايي شاهد د ار تصاد في شد ه است كه بر روي 80 نفر از بيماران دچار سكته قلبي د ر شهر بن درعباس انجام شد . بيماران به روش تخصيص تصاد في د ر د و گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند . بيماران گروه آزمون د ر يك مد اخله آموزشي 4 جلس هاي منطبق با نظريه رفتار برنامه ريز يشد ه شركت نمو دند . ابزار گرد آوري داد هها پرسشنام هاي مشتمل بر 3 بخش مشخصات فرد ي، پرسشنامه استان دارد سبك زند گي و پرسشنامه خو دساخته مبتني بر سازه هاي نظريه رفتار برنامه ريز يشد ه بود . روايي آن با استفاد ه از روش هاي روايي محتوايي و پايايي آن با استفاد ه از رو شهاي آزمون- بازآزمون و آلفاي كرونباخ تعيين شد . قبل از مد اخله، يك ماه و سه ماه بع د از اتمام مد اخله آموزشي، پرسشنام هها به روش مصاحبه با بيماران تكميل گر ديد . دا د هها با استفا ده از آزمون هاي كاياسكوير، RMANOVA و رگرسيون خطي چند گانه مورد تجزي هوتحليل قرار گرفتند . يافت هها: ميانگين سني شرك تكنند گان ) 07 / 7 ± 5/ 51 ( سال و 7/ 66 % آنان مرد بو دند . در مراحل يك ماه و سه ماه پس از مد اخله، نمرات سبك زند گي گروه آزمون افزايش معنا داري را د ر مقايسه با گروه شاهد نشان داد ) 001 / p > 0 (. همچنين د ر مراحل يك ماه و سه ماه پس از مد اخله نمرات سازه هاي نظريه رفتار برنامه ريز يش ده )نگرش، هنجارهاي ذهني، كنترل رفتاري در كش ده، قص د رفتاري و رفتار( د ر گروه آزمون افزايش معنا داري د ر مقايسه با گروه شاهد داشت ) 001 / .)p > 0 نتيج هگيري: برنامه آموزشي طراح يشد ه بر مبناي الگوي نظريه رفتار برنامه ريز يشد ه قاد ر است نگرش، هنجارهاي ذهني، كنترل رفتاري د ر كشد ه و قصد رفتاري بيماران سكته قلبي را در مور د اتخاذ سبك زند گي سالم تغيير داد ه و باعث بهبود تمامي ابعاد سبك زند گي بيماران دچار سكته قلبي شود . لذا پيشنهاد مي گرد د اثربخشي م داخلات آموزشي مبتني بر اين نظريه براي اصلاح سبك زند گي ساير بيماران نيز مورد بررسي قرار گيرد . نوع مقاله: مطالعه پژوهشي.

Background and objective: Cardiovascular disease is the most common cause of death and a major cause of disability in many countries, including Iran. To reduce the effects of heart attacks and their complications, lifestyle and behavioral modification is needed. In this study, the theory of planned behavior was used to find out if an educational intervention could change the lifestyle of patients with myocardial infarction and how much is its effectiveness. Materials and methods: This was a randomized controlled trial conducted on 80 patients with myocardial infarction who live in the city of Bandar Abbas, Iran. The patients were divided into two groups by random allocation- intervention and control group. Those who were in the intervention group participated in 4 educational sessions (at 50 minutes a session, one session per week) in accordance with the theory of planned behavior. A questionnaire consisting of 3 parts was used to gather the data: demographics, Health Promoting Lifestyle Profile (HPLP II), and a researcher-made scale based on constructs from the theory of planned behavior. Content validity was used for validation and the reliability was assessed using Cronbach’s alpha test, and the test-re-test. The questionnaire was completed three times through interview: before the intervention, one month and three months after the intervention. Data were analyzed using Chi-square, RMANOVA, and multiple linear regression. Results: The mean age of the participants was 51.57.07 ± years; 67% were male. One month and three months after the intervention, a significant improvement in the lifestyle of the intervention group compared with the control group was seen (p > 0.001). Also, based on the constructs of the theory (attitudes, subjective norms, perceived behavioral control, behavioral intention and behavior) one month and three months after the intervention, there were considerable increases in the mean scores of the intervention group than the control group (p > 0.001). Conclusions: The educational program designed based on a theoretical foundation is useful to change attitudes, subjective norms, perceived behavioral control and behavioral intention for a healthy lifestyle among patients with myocardial infarction. It also may improve all aspects of lifestyle in such patients. Therefore, assessing the effectiveness of these theory-based educational interventions may be suggested to improve the lifestyle among other patients. Paper Type: Research Article.