اصول گرايش فمينيستي در تفسير قرآن كريم؛ معرفي و ارزيابي

Principles of Feminist Thinking in the Interpretation of the Quran; Introduction and Evaluation

تفسير اجتماعي به عنوان يكي از گرايش‏هاي تفسيري در سده اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته است. يكي از زيرشاخه‏هاي اين گرايش تفسيري كه در چند دهه گذشته ظهور و بروز چشمگيري در جهان اسلام داشته، گرايش فمينيستي در تفسير قرآن كريم است. در اين مقاله، در گام نخست پس از معرفي اجمالي جريان فكري فمينيسم اسلامي در جهان اسلام، مهمترين اصول اين گرايش تفسيري در مقابل تفاسير سنتي يعني پرهيز از تحميل عقيده مردسالاري، آزادي عقل در فهم قرآن، اصل عدم تضاد ميان بخش‌هاي مختلف قرآن و اصول بنيادين آن مانند برابري جنسيتي و... بررسي مي‏شود. در گام بعدي اصول پيش‏گفته مورد نقد و ارزيابي قرار گرفته كه از جمله آنها مي‏توان به بي اساس بودن اتهام جهت‏گيري مردسالارانه به سنت تفسيري، لغزيدن در ورطه تفسير ‏به ‏راي، آراي افراطي زن‏سالارانه در تفسير و... اشاره كرد.

Abstract: Social interpretations of holy Quran as one of hermeneutic approaches have deserved lionʹs share of attentions in recent century in the world of Islam. Feminist approach towards interpretation of holy Quran is one of sub - types of social hermeneutics that has appeared in Muslim world in recent decades. Introducing intellectual movement of Islamic Feminism in Muslim world in brief at the first step, the author discusses the hermeneutic principles of feminist interpretations such as avoidance from patriarchal beliefs in interpretation of holy Quran, intellectual freedom in exegesis of holy Quran, compatibility between parts and principles of holy Quran such as gender equality, and so an. At the second step, those deconstructive hermeneutic principles haven been evaluated such as accusing classical exegesis of patriarchal attitudes, false interpretations, extremist feminist attitudes towards exegesis of holy Quran, and so forth.