شگرد واژه سازي در «دو كلمه حرف حساب» كيومرث صابري

Tip of Word-Making in ʹʹDo Kalame- Harfe- Hesabʹʹ by Kiumars Saberi

طنزنويسان صاحب سبك براي ايجاد طنز و روحيه تفكر انتقادي در بين مخاطبان خوش فكر و خوانندگان حرفه اي متون ادبي، از شگردها و امكانات خاصي، خلاقانه بهره مي برند. يكي از امكانات طنزساز كه از شاخصه هاي سبك كيومرث صابري نيز محسوب مي شود، واژه سازي و تركيب سازي است. در اين مقاله ابعاد مختلف اين كاربرد را در «دو كلمه حرف حساب»هاي صابري بررسي كرديم. واژه ها و تركيبات ابداعي صابري را از دو نظر ساخت و معنا بررسي كرده و به اين نتيجه -رسيديم كه ساخت اكثر واژگان قياسي است و اين كلمات اغلب اسم يا صفت به اضافه پيشوند است. از حيث معني، واژگان و تركيبات به چهار دسته تقسيم مي شوند: واژه ها و تركيبات نقيضه اي (واژگاني كه به پيروي از سبك نويسنده يا شاعري مشهور ساخته مي شوند)، انتقادي (انتقاد از وضعيت جامعه، انتقاد از غلط هاي مصطلح يا واژه-سازي هاي جديد) و واژگاني كه بيشتر جنبه غافلگيري و خنده دار بودنشان موردتوجه طنزنويس است و كمتر انتقادي دربردارند. مورد ديگري كه در واژه سازي صابري مهم است تغيير معناي برخي واژگان و ارايه تعبيري تازه و طنزآميز براي آن واژه يا تركيب است.

Style owner Humorists uses special tips and possibilities for creating humor and critical thinking spirit in their open-minded audience especially professional readers of literary texts. One of these possibilities which is considered as characteristics of Kiumars Saberiʹs style is word-making and term-making. In this paper it is attempted to investigate various aspects of this work in ʹDo kalame Harfe Hesabʹ by Kiumars Saberi. We studied terms and words devised by Saberi in terms of construction and meaning and came to the conclusion that most of them are analogous words and they are usually a noun or adjective plus a prefix. In terms of meaning, words and terms are classified in four categories: parody words and terms (words that are made following the style of a famous writer or poet), critical (criticism of the state, making the critique of new word-making) and lexical which are mostly surprising and fun and have less critical aspect. Another important point in word making by Saberi is change in meaning of some words and offering a new and humoristic interpretation for that word.