عوامل موثر بر تكوين نگرش ايماني در قرآن كريم با رويكرد روان شناسي اجتماعي

Factors affecting the formation of an Attitude of faith in the Qurʹʹan with an emphasis on social psychology

«ايمان» و «نگرش» به ترتيب از محوري‌ترين مفاهيم در آموزه‌هاي ديني و روان شناسي اجتماعي مي‌باشند. برايند پيوندي نزديكي ميان حوزه موضوعي نگرش در روان شناسي اجتماعي، تعليم و تربيت كاربردي و مباحث قرآني در حوزه ايمان، اصطلاح «نگرش ايماني» را ساخت مي‌دهد. نگرشي كه با رويكردي قرآني و مبتني بر الگوهاي تكوين نگرش‌هاي افراد در روان شناسي، نسبت به متعلقات ايمان شكل گرفته است. مقاله حاضر با استفاده از روش تحليلي و پايبندي به لوازم يك مطالعه ميان‌رشته‌اي و تفسير علمي از قرآن كريم، مبتني بر يكي از الگوهاي پركاربرد روان شناسي اجتماعي «الگوي احتمال تفسير» براي تكوين و تغيير نگرش‌هاي افراد، كه قبول عام در ميان روان شناسان يافته است، از رهگذر مسير اصلي معرفي شده از سوي اين الگو، به استخراج عوامل موثر بر تكوين نگرش ايماني مخاطبان قرآن مي‌پردازد و از داده‌هاي اين الگو جهت فهم دقيق‌تر آيات هدايتي قرآن به سوي ايمان بهره مي‌جويد. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش، قرآن عواملي چون «ارايه برهان و استدلال»،«معرفت شناسي آيه‌اي»،«معجزات انبيا »،«ايجاد نگاه معرفتي صحيح نسبت به متعلقات ايمان»،«تذكر و يادكرد از مبدا و معاد» و «توجيه شناختي نسبت به آثار ايمان‌گروي» را از جمله عوامل موثر در تكوين نگرش ايماني مخاطبان از طريق مسير اصلي در اين رهيافت معرفي مي‌نمايد.

"Faith" and "attitude" are pivotal concepts in religious teachings and social psychology. The outcome of close links between the fields of attitude in social psychology, education and practical issues in the Qurʹanic issues, had made the term "attitude of faith". An attitude that the Quranic approach based on models developed in psychological attitude toward faith is formed. This paper uses analytical methods and commitment to tackle an interdisciplinary study and interpretation of the Quran, based on the patterns applied social psychology "The elaboration likelihood model " for development and change of attitude, were introduced by the main path through the model, the effective factors on the development of the attitude of the audience faith Qurʹan and the model data for better understanding the verses of the Qurʹan to believe guidance rivals. Based on the findings of this study, factors such as the Quran, "presented argument and reasoning", "epistemology verse," "Miracles of the Prophets", "create the look of true knowledge of the faith", "reminding and recalling the origin and Resurrection" and "justified Faith-oriented cognitive effects, "including the factors affecting the formation of attitude of faith in this approach introduces the audience through the main path.