سنجش و مقايسه آلودگي جيوه در بافت عضله گروه هاي طولي مختلف ماهي كپور معمولي موجود در تالاب شادگان

مقدمه: با توجه به اهميت بوم شناختي تالاب شادگان به عنوان يك تالاب بين المللي و با ارزش و وجود گزارش هايي مبني بر وجود جيوه بيش از حد مجاز در آب و بافت هاي پرندگان اين تالاب و در راستاي تكميل مطالعات قبلي، اين پژوهش به سنجش و مقايسه جيوه موجود در بافت عضله گروه هاي طولي مختلف ماهي كپور معمولي و همچنين مطالعه ميزان همبستگي جيوه با پارامتر هاي ريخت شناسي اين ماهي شامل طول استاندارد، طول كل و وزن كل مي پردازد. روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي 41 نمونه ماهي كپور معمولي به صورت كاملاً تصادفي در فصل تابستان سال 1390 از تالاب شادگان صيد شدند و سپس در سه گروه طولي طبقه بندي شدند. از بافت عضله هر كدام از ماهيان صيد شده، نمونه هايي تهيه شد و غلظت جيوه كل در آن ها با استفاده از دستگاه آناليز جيوه اندازه‌گيري شد. تعيين رابطه غلظت جيوه در نمونه ها با پارامترهاي ريخت شناسي با استفاده از آزمون همبستگي پيرسون صورت گرفت. نتا‌يج: ميانگين (± انحراف معيار) غلظت جيوه كل در گروه هاي طولي A،B و C به ترتيب 15/0±337/0، 21/0±556/0 و 19/0±798/0 بر حسب ميكرو گرم بر گرم وزن خشك به دست آمد. مقايسه غلظت جيوه در بافت عضله ماهيان مربوط به اين 3 گروه طولي، اختلاف آماري معني داري را از خود نشان داد (001/0P=)، به طوري كه با افزايش وزن و طول ماهيان صيد شده، غلظت جيوه نيز افزايش يافت. بحث و نتيجه‌گيري: غلـظت جيوه در ماهيـان با وزن بالاتر از 500 گرم بيشتر از حد مجاز WHOو EPA بود، لذا ضروري است كه در مورد مصرف گوشت اين ماهي احتياط شود.

Background: Due to the ecological importance of the Shadegan wetland as a valuable international wetland and some studies reporting high mercury concentration in its water and birdsʹ tissues, this study was done to measure and compare the concentration of accumulated mercury in different length groups of common carp muscle tissue and to determine the correlation of mercury concentration with morphological parameters such as standard length, total length and total weight. Methods: In this cross-sectional study, 41 common carp fish were randomly captured in summer 2011 from the Shadegan wetland, and they were classified into three groups based on their lengths. Samples were prepared from their muscle tissues and mercury concentration was determined by Advanced Mercury Analyzer. The relation between mercury concentration in the samples and demographic characteristics was determined by Pearson’s Correlation Coefficient. Results: Mean (±Standard deviation) mercury concentration in groups of A, B and C were respectively 0.337±0.15, 0.556±0.21 and 0.798±0.19 µg gr-1 of dry weight basis. Comparison of mercury concentrations of muscle tissues among the three groups showed statistically significant difference (P=0.001); so that, mercury concentration was increased with increase of weight and length. Conclusion: Mercury concentration in fish weighing more than 500 grams were higher than the limit allowed by WHO and EPA, it is necessary to be more careful about consuming this fish.