تحليل ويژگي‌هاي مكاني ـ زماني گسترش شهري مناطق شهر شيراز در بازه زماني 1385تا 1391

Article Analysis of the spatial-temporal characteristics of urban expansion areas of the Shiraz city in the period 2006-2012

يكي از عمليات ضروري در مطالعات جغرافيايي شهرها، تجزيه‌ و تحليل رشد شهري با استفاده از داده‌هاي زماني- مكاني مي‌باشد. در اين زمينه مي‌توان با استفاده از شاخص‌هاي آماري، گسترش افقي و رشد شهرها را اندازه‌گيري نمود. هدف اصلي اين مقاله ديده‌باني رشد شهري براي مناطق 9 گانه شهر شيراز در بازه زماني 1385تا1391 و كمي‌سازي درجه آزادي رشد شهري، درجه گسترش افقي بي‌رويه شهري و درجه خوب‌ بودن رشد شهري است. به اين منظور، از آزمون كاي‌. اسكور پيرسون براي بررسي درجه آزادي شهر و از آنتروپي شانون براي تعيين درجه اسپرال شهري استفاده و در نهايت درجه خوب‌ بودن رشد شهري بررسي گرديد. نتايج نشان مي‌دهد كه درجه آزادي رشد شهري براي كل شهر بالا مي‌باشد.در دوره زماني 1388 تا 1389رشد ساخت‌ و ساز مشاهده‌ شده از رشد مورد انتظار پايين‌تر بوده و نيز در منطقه1، رشد مشاهده‌ شده با رشد مورد انتظار در ساخت ‌و ساز شهري برابر مي‌باشد. آنتروپي شانون نيز با در نظر گرفتن كل شهر بيانگر متمركز بودن آن مي‌باشد و در نهايت آناليز درجه خوب شهري، نشان مي‌دهد كه رشد شهر شيراز در دوره زماني مذكور مطلوب و ميزان آن در همه مناطق مثبت مي‌باشد.

One of the essential operations in geographic studies of cities is urban growth analysis using spatial-temporal data. Regarding this, the development and horizontal expansion of cities can be measured by the use of statistical indicators. The main objective of this paper is to monitor the urban development for nine districts in Shiraz, between 2006 and 2012, as well as to quantify the degree of freedom of urban development, the degree of excessive horizontal expansion of cities, and the degree of well-being of urban growth. For this purpose, the K-Score Pearson test was used to check the degree of freedom of the city and Shannon Entropy was also used to determine the degree of urban sprawl, and finally the degree of well-being of urban development was investigated. The results showed that the degree of freedom of urban development for the whole city was high. During the period 2009-2012, the observed construction development was less than the expected construction growth. In District 1, the observed growth in urban construction is equal to the expected growth. Considering the whole city, the general Shannon Entropy also shows urban concentration. Finally, the analysis indicates that the development of Shiraz during this period was satisfactory in all regions.