مطالعه روابط ژنتيكي برخي از گونه هاي مختلف نعناع با استفاده از نشانگر ISSR

Study of Genetic Relationships of some Mint Species Using ISSR Markers

گونه هاي جنس نعناع از خانواده (Lamiaecae) بهعنوان گياهاني با ارزش دارويي و اقتصادي محسوب مي شوند. بهمنظور تعيين تنوع ژنتيكي 15 ژنوتيپ متعلق به سه گونه M. longifolia، M. pulegium و M. sp. از 10 آغازگر ISSR استفاده شد. ميانگين درصد چندشكلي تعيينشده در مجموع ژنوتيپ هاي مورد بررسي شده 70/94 بود. آغازگرIS11 ، IS9 با دارا بودن بهترين پارامتر هاي نشانگري بهعنوان بهترين آغازگرها جهت بررسي تنوع ژنتيكي در اين تحقيق معرفي شدند. پايين بودن ميزان تشابه براساس ضريب تشابه جاكارد (17/0 تا 56/0) نشان از بالابودن تنوع در ژنوتيپ‏هاي مورد مطالعه داشت. نتايج تجزيه خوشه اي براساس ضريب تشابه جاكارد و روش UPGMA، ژنوتيپ هاي مورد بررسي را در 3 گروه كه تجزيه به مختصات اصلي نيز آن را تاييد كرد، گروه بندي نمود. تجزيه واريانس مولكولي نشان داد تنوع درون گونه اي بيشتر (98%) در مقايسه با تنوع بين‌گونه اي (2%) بود. ميانگين تنوع ژنتيكي ني (H) و شاخص اطلاعاتي شانون (I) نشان دادند كه بيشترين تنوع ژنتيكي در درون گونه‏هاي M. longifolia (165/0H= و 46/0=I) و كمترين تنوع ژنتيكي در درون گونه هاي M. sp. (102/0H= و 194/0=I) ديده مي‌شود. نتايج اين مطالعه نشان داد كه به‌طور كلي در جمعيت هاي وحشي، علاوه بر فاصله جغرافيايي و جريان ژني بين جمعيت ها، شرايط اكولوژيكي نيز تعيين‌كننده فاصله ژنتيكي مي باشد. همچنين به‌دليل وجود دورگ گيري بين‌گونه اي در دوران تكامل نعناع، شباهت بين‌گونه اي بيشتر از از شباهت درون‌گونه اي مي باشد.

Mentha species is a genus of Lamiaecae family which is considered as valuable plants for its medicinal and economic values. In order to evaluate the genetic variation of 15 genotypes of three species M. longifolia, M. pulegium and M. sp., 10 ISSR primer were used. The average percentage of polymorphism in all accessions was 94.70.The primers IS11 & IS9 with marker parameters were introduced as the best primers in this study for genetic variety evaluation. Low coefficient of similarity based on Jaccard methods (0.17-0.56) showed that high genetic diversity exist among Studied genotypes. Cluster analysis based on Jaccard coefficient and UPGMA method classified the genotypes in tree major category and the PCO analysis confirmed the results of clustering. Analysis of molecular variance (AMOVA) among and within species showed more intra-specific variation (98.00%) in comparison to inter-species variation (2.00%). Evaluation of genetic diversity within species with an average of Nei’s gen diversity analysis and Shannon’s information index, showed that diversity within species of M. longifolia (H=0.165 , I =0.460) was more than other populations, while, genetic diversity within species of M. sp. (H=0.102 , I=0.194) was less than other species. The results of this study showed that generally, in wild population in addition to geographic distance gene flow between populations, ecological conditions determine genetic distance. Moreover, because of inter- species hybridization during evolution of mint, similarity between species is more than within species similarities.