بررسي و تحليل زمينه‌هاي رشد فلسفه در دوره آل بويه

An Analytic Study of the Background of the Growth of Philosophy in the Buyid Period

هر دانشي‌ شرايط خاص خود را براي رشد و نمو ميطلبد و فلسفه نيز دانشي است كه بذر آن در هر خاكي به بار نمينشيند. فراز و فرود رشد فلسفه در تاريخ ايران نيز گواهي بر اين موضوع است. در دوره آل‌بويه اين دانش رشدي را در تحرير و ترجمه كتب و توجه به فلاسفه و تربيت دانش‌آموخته در تجربه دارد كه متعاقباً اين سوال را به ذهن متبادر ميكند كه چه عواملي سبب شد تا فلسفه اين پيشرفت را از خود نشان دهد؟ پژوهش حاضر بدنبال چرايي اين موضوع، به بررسي و تحليل زمينه‌هاي رشد فلسفه در اين دوره از تاريخ ايران پرداخته است. نگارش داده‌هاي يافت شده با روشي توصيفي ـ تحليلي نشان ميدهد كه زمينه‌هاي علمي ـ فرهنگي و سياسي ـ مذهبي متفاوتي بصورت مستقيم و غير‌مستقيم بر جريان اين رشد تاثير‌گذار بوده‌اند كه در نوشتار حاضر به واكاوي آنها پرداخته‌ايم.

Each field of science demands its own particular conditions for growth; likewise, philosophy is a science the seed of which does not come to fruition in all kinds of soil. The ups and downs of the growth of philosophy in the history of Iran testify to this fact. During the Buyid Era, this discipline experienced such a considerable growth in the writing and translation of related books and in the attention to philosophers and training philosophy students that one inevitably inquires about the underlying factors of this phenomenon. In order to provide an answer to this question, the authors of this article have explored and analyzed the background of the growth of philosophy in this historical period of Iran. The findings of this research, which was carried out following the descriptive-analytic method, indicate that various scientific-cultural and political-religious factors affected the trend of this growth both directly and indirectly. Here, the authors have tried to examine the influence of these factors over the growth of philosophy in the Buyid Period.