اثربخشي درمانگري شناختي-‌رفتاري بر ميزان وسوسه، نگرش و سازش‌پذيري معتادان به شيشه

Effectiveness of cognitive-behaviour therapy on craving, attitude and compatibility in Methamphetamine addicts

چكيده هدف: هدف پژوهش تعيين ميزان اثربخشي درمانگري شناختي-رفتاري بر وسوسه، نگرش و سازش‎پذيري معتادان به شيشه بود. روش: روش پژوهش شبه آزمايشي و جامعه آماري 625 معتاد تحت درمان در مراكز بهروزان و پاسارگاد بود. از بين آن ها 36 بيمار با تشخيص وابستگي به شيشه پس از مصاحبه روان‌پزشك، اجراي آزمون مصاحبه باليني ساخت يافته براي تشخيص اختلال‌هاي شخصيت و معيارهاي ورود و خروج انتخاب و به‌صورت تصادفي به گروه آزمايشي و گواه اختصاص يافتند. همه آزمودني‌ها، قبل از شروع درمان، 90 روز پس از پايان درمان در مرحله پيگيري و آزمودني‌هاي گروه آزمايش در جلسه ششم و دوازدهم با استفاده از فهرست ثبت روزانه وسوسه، پرسشنامه بهر هيجاني بار-اُن (1997) و نگرش نسبت به مواد رايت، 1999 ارزيابي شدند. گروه آزمايش در 12 جلسه دو ساعته هفتگي برنامه تدوين شده توسط قهاري 1387 را به‌صورت انفرادي دريافت كرد. داده‌ها با آزمون تحليل كوواريانس، تحليل واريانس با اندازه گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: يافته‌ها حاكي از وجود تفاوت معنادار بين ميانگين‌ها در كليه مراحل مداخله و بين مراحل خط پايه و پيگيري در گروه آزمايشي و گواه از نظر وسوسه، نگرش و سازش پذيري بود. نتيجه‌گيري: مي توان درمانگري شناختي-رفتاري را روش موثر و مفيدي براي كاهش وسوسه، تغيير نگرش و افزايش سازش‌پذيري معتادان به شيشه و ساير مواد دانست.

Abstract Aim: The aim of the present study was to evaluate the effectiveness of cognitive- behavior therapy (CBT) on craving, attitude and adaptability of Meth- amphetamine addicts. Method: In this research 36 patients diagnosed as suffering from Meth amphetamine dependence, were randomly divided into an experimental and a control group (N= 18 in each group). All subjects completed the Emotional Quotient Test (EQ-I), the Beliefs about Substance Use & a daily report form of craving and relapse rate before the initiation of therapy. The experimental group completed the tests in the 6th and 12th session and 90 days after the termination of therapy (follow up). Members of the experimental group underwent individual therapy for 12 sessions. The control group received no CBT during the study. Data were analysed using analysis of variance with repeated measures & ANCOVA. Results: There was a statistical significant difference between means of the two groups in all stages of therapy. The analysis of follow up data showed that these effects had remained constant for three months. The experimental group showed lower craving, showed altered beliefs regarding substance use. In addition the experimental group were more empowered and showed more adaptability. Hence, all the hypotheses of research were confirmed. Conclusion: The results revealed that CBT was effective in reducing craving, changing attitude and increasing adaptability.