نظريه دلبستگي و مشكلات هيجاني- اجتماعي در دانش‌آموزان با مشكلات ويژه يادگيري: تبيين نظري و كاربردهاي باليني

Attachment Theory and Socioemotional Problems in Students with Learning Disorder: Theoretical Explanation and Clinical Applications

زمینه: نظریه دلبستگی در تبیین مشكلات هیجانی-اجتماعی دانش‌آموزان با مشكلات یادگیری چارچوب نظری مفیدی را فراهم می‌كند. در این راستا كیفیت دلبستگی به‌عنوان یك‌عامل خطر یا عامل حفاظتی در تبیین ناسازگاری‌های رفتاری و هیجانی-اجتماعی این گروه مطرح است. همسو با نظریه بالبی، الگوی كاری دلبستگی در اصل بر پایه روابط اولیه با مراقبان اصلی رشد می‌كند و به‌تدریج به‌سوی ایجاد روابط دلبستگی ویژه و جدید با دیگران از جمله معلم، گسترش می‌یابد. ایجاد و حفظ چنین روابطی بر سازگاری و عملكرد هیجانی-اجتماعی در حال رشد دانش‌آموزان با مشكلات یادگیری تاثیر ویژه‌ای دارد. نتیجه گیری: براین‌اساس، با توجه به نقش الگوهای دلبستگی در تبیین مشكلات هیجانی-اجتماعی كودكان با مشكلات یادگیری، می‌توان از نظریه دلبستگی به‌عنوان چارچوبی برای طراحی مداخله‌های موثر برای كاهش ناسازگاری‌های هیجانی-اجتماعی این كودكان استفاده كرد. كاربردهای بالینی و الزام‌های عملی پژوهش‌های دلبستگی كه بر بهبود كیفیت روابط دلبستگی والدین-كودك، توانمندسازی مادران، بهبود منابع مقابله‌ای كودكان و بهبود روابط معلم-دانش‌آموز تاكید دارد، در متن مقاله تشریح شده‌اند.

Background: Attachment theory provides a useful theoretical framework in explanation of socioemotional problems among students with learning disorder. In this regard, the quality of attachment is proposed as a risk or protective factor in explaining the behavioral and socioemotional maladjustments in this group. In line with the theory of Bowlby, internal working model develops essentially based on early relationships with caregivers and gradually spread to the special and new attachment relationships with others, including the teacher. Establishment and maintaining such relationships have a special effect on adjustment and developing socioemotional performance among students with learning disorder. Conclusion: Accordingly, with respect to the role of attachment in explaining the socioemotional problems among children with learning disorder, attachment theory can be used as a framework for development of effective interventions to reduce the socioemotional problems in these children. Clinical applications and practical implications of attachment researches that focus on improvement the quality of parent-child attachment relationships, empowerment of mothers, improvement of children coping resources and promotion of teacher-student relationships were described in the text.