ژئوشيمي، پتروژنز و تحولات ماگمايي دايك‌هاي اوليوين‌گابرو‌يي جنوب شهرستان گرمي، استان اردبيل

Geochemistry, petrogenesis and magmatic evolution in the olivine gabbro dikes of south of Germi city

مجموعه‌ای از دایك‌های اولیوین‌گابرو در شمال‌غرب ایران و در جنوب-جنوب‌غرب شهرستان گرمی (استان اردبیل) با روند شمالی-جنوبی در پهنه تالش برونزد دارد. كانی‌شناسی اصلی دایك‌های اولیوین‌گابرو شامل: بلور‌های پلاژیوكلاز، كلینوپیروكسن (اوژیت) و اولیوین با كانی‌های فرعی بیوتیت، آمفیبول، آپاتیت، كانی‌های فلزی و زیركن است. بافت بیشتر این سنگ‌ها پورفیری، گرانولار و افیتیك است و به لحاظ ژئوشیمیایی ماگمای مولد این سنگ‌ها دارای سرشت آلكالن است. نمودار عنكبوتی با بی‌هنجاری مثبت سرب نشانگر آلایش پوسته‌ای و غنی‌شدگی با نسبت بالای LREE نسبت به HREE بیانگر خاستگاه مرتبط با گوشته غنی ‌شده است. روند تغییرات اكسیدهای مختلف نسبت به فراوانی SiO2 بیانگر تحول ماگمایی طی تفریق است. منشأ ماگمای این سنگ با اندكی متاسوماتیسم، وابسته به مذاب و سیال صفحه فرورو است. بر ‌اساس شواهد بیان شده ممكن است این اولیوین‌گابروها در یك حوضه كششی پشت قوس ناشی از فرورانش پوسته اقیانوسی شاخه شمالی نئوتتیس واقع در بین بلوك‌های تورید-آناتولی ارمنستان جنوبی به زیر پوسته قفقاز و ارمنستان تشكیل شده باشند.

An association of olivine-gabbroic dikes is located in the northwest of Iran, south-southwest of Germi city (Ardebil province), with N-S trend in the Talesh zone. Mineralogically, these rocks consists of phenocrysts of plagioclase, clinopyroxene (augite) and olivine with minor minerals of biotite, amphibole, apatite, opaque and zircon. The dominant textures in these rocks are porphyry, granular and ophitic. From the chemical aspect, the parent magma is alkaline nature. The spider diagram with a positive lead anomaly indicates the crustal assimilation process with LREE enrichment compared to HREE which is related to enriched mantle. The trend of major oxides vs. SiO2 on Harker diagrams indicates evolution process through differentiation, with slight metasomatism which can be related to subducted slab derived fluid. Based on the aforementioned evidences, the olivine gabbros were formed from an extensional back arc basin resulting from subducting oceanic crust in the northern branch of NeoTethys located between the blocks of Toriid-Anatolli in the south of Armenia beneath the crust of Quafqaz and Armenia.