مطالعه كالبدشناسي و بافت شناسي لوزالمعده در شترمرغ بالغ

Anatomical and Histological Study of Pancreas in Adult Ostrich (Struthio camelus)

لوزالمعده بدلیل ترشحات گوارشی برون‌ریز و درون‌ریز در بدن پستانداران و پرندگان دارای اهمیت می‌باشد. در این رابطه تاكنون تحقیق جامعی برای مطالعه مقایسه‌ای كالبدشناسی و بافت‌شناسی این عضو در دو جنس نر و ماده شترمرغ انجام نشده است، بنابراین آناتومی و بافت‌شناسی لوزالمعده در شترمرغ مورد مطالعه قرار گرفت. برای این مطالعه 24 عدد لوزالمعده شترمرغ بالغ از كشتارگاه‌های استان سمنان انتخاب شد و مورد مطالعه كالبدشناسی قرار گرفت، سپس نمونه بافتی اخذ گردید. نمونه‌ها به روش هماتوكسیلین و ائوزین (H&E) رنگ‌آمیزی شدند. یافته‌های بافت‌شناسی تاحدود زیادی مشابه ماكیان و سایر پرندگان می‌باشد. در بخش درون‌ریز لوزالمعده تنها دو یاخته قابل تشخیص بود. یاخته‌های آلفا بصورت كوچك و اسیدوفیلیك و یاخته‌های بتا به شكل بزرگ و بازوفیلی بودند. یافته‌های كالبدشناسی نیز در اساس مشابه سایر پرندگان مشاهده شد، با این تفاوت كه لوب طحالی بصورت بسیار كوچك و تحلیل رفته مشاهده شد، همچنین ترشحات بخش برون‌ریز لوزالمعده توسط یك مجرای منفرد وارد بخش ابتدایی دوازدهه می‌شود. لوزالمعده شترمرغ بالغ در هر دو جنس نر و ماده از نظر اندازه و ساختمان مشابه یكدیگر است. نتایج آزمون t دانشجویی نشان داد تفاوت معناداری بین اندازه قسمت‌های مختلف لوزالمعده دو جنس وجود ندارد.

Pancreas is important due to exocrine and endocrine digestive secretions of mammals and poultry. In this regard, no comprehensive study has been conducted to special study for anatomical and histological comparison of this organ in both male and female ostriches. So, pancreas was studied anatomically and histologically in adult ostrich. For this study, 24 pancreases of adults ostriches were selected in slaughterhouses of Semnan province, Iran, and were studied anatomically. Then, tissue samples were obtained. The Samples were stained with Haematoxylin and Eosin Stain Kit. The histologic findings are largely similar to that of other poultry. In endocrine region of pancreas only 2 types of cells were recognizable; A or α cells which were small and acidophilic form, and B or β cells which were large and basophilic form. Accordingly, anatomical findings were found in other birds too, with the exception that the spleen lobe was observed as dwindled and too small. Also, the pancreatic exocrine secretions enters into the initial part of duodenum through a single duct. Ostrichʹs pancreas in both males and females are similar in size and structure. The result of T student in pancreas suggest that there is significant difference in the size of male and females in this organ.