بازدارنده هاي ارتباط در گفتار و رفتار امام رضا عليه السلام

Hindrances (Obstacles) of the Relationship in the Speeches and Manners (Behaviors) of Imam Reza (Peace Be upon Him)

معصومان: به عنوان تبيين كنندگان وحي وظيفه داشتند با گفتار و رفتار خود، پيروان دين مبين اسلام را با بايدها و نبايدهاي زيستن آشنا نمايند. انسان به عنوان موجودي اجتماعي چاره اي جز ايجاد ارتباط با هم نوعان ندارد و در اين راستا اگر بخواهد ارتباطي اثربخش با هم نوعان برقرار نمايد، بايد از پاره اي عوامل موثر بهره گيري كند و از بخشي بازدارنده هاي ارتباط دوري گزيند. اين نوشتار با هدف استخراج و دسته بندي پاره اي از موانع و بازدارنده هاي ارتباط اثربخش در گفتار و رفتار امام رضا7 تدوين شده است. اين بازدارنده ها در ابواب مختلف حديثي و نه فقط در ابواب اخلاقي احاديث ايشان به چشم مي خورد. تنوع سه دوره مختلف در دوران امامت ايشان و نگاه ويژه از حيث ارتباطي به احاديث آن امام همام مي تواند الگويي ويژه براي شيوه رفتاري مديران و بلكه همه علاقه مندان به خاندان اهل بيت: باشد. در اين نوشتار، كه به شيوه كتابخانه اي سامان يافته است، بازدارنده ها در دو گروه كلي دروني و بيروني تقسيم شده كه اجمالاً بازدارنده هايي همچون شيطان و نفس اماره، تحقير، حسد، دروغ، بخل، فخر فروشي، بهتان، تكبر، غيبت، كينه و عداوت، ترس و بدزباني به عنوان موانع ارتباط آورده شده است. شوخي بيش از حد، مشاجره، نسبت ناروا، خشم، مجادله، محدود نمودن ارتباط، بي توجهي به احساسات طرف مقابل، تفاوت برخورد، هم نشيني با بدان، پيام هاي غير كلامي نامناسب، ستايش افراطي مخاطب و نصيحت از ديگر بازدارنده هاي ارتباط است كه شواهد آن را در احاديث امام رضا7 يافته ايم.

T he Infallibles (Maʹs?m?n) as clarifying the revelation of the noble Quran are responsible to acquaint the followers of the glorious Islam with necessities and prohibitions of life (living). Man as a social being is inevitable to create relationship with their fellow creatures and for this regard if he wants to have an effective relationship with their fellow creatures he must apply some effective factors and avoiding from some parts of hindrances. This note with aim to extract and sort some of obstacles and hindrances of effective relationship in speeches and behaviors of Imam Reza (peace be upon Him) has been codified. These hindrances can be seen not only in his moral (ethic) traditions (ahadith) but also in different chapters of his traditions (aha). Variousness of these tree periods in his Imamate (im?mah)) and specific look to his traditions (ahadith) from the viewpoint of relationship can be a pattern for behavioral method of the managers and also all interested people to the family of Ahl al-Bayt (the people of the House of the prophet Muhammad). The hindrances are sorted in two general inward and outward groups. This paper is arranged in library method. Schematically the hindrances are: evil, the inciting nafs (an-nafs al-amm?rah), contempt, jealousy, lies, miserliness (niggardliness, being pride, false accusation, hostility, aggression, fear and obscenity. Excessive joking, argument, insulting, anger, quarreling, limiting relationship, negligence (inattention) to the feelings of his partner, differences in facing (relationship), companion with wicked persons, inappropriate non-verbal messages, excessive admiration (adulation) of addressee and excessive advices are of other hindrances of relationship which we have found in traditions (ahadith) of Imam Reza (peace be upon Him).