آلودگي با فلزات سنگين در غبار كف كارگاه‌هاي باتري‌سازي شهر يزد در سال 1393

Heavy Metal Pollution in the Floor Dust of Yazd Battery Repairing Workshops in 2014

زمینه و هدف: حضور كارگاه‌های صنعتی میزان آلودگی‌های شهری را افزایش داده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی فلزات سنگین كارگاه‌های باتری‌سازی شهر یزد و شناسایی میزان اثرات زیست‌محیطی حاصل از این آلاینده‌ها صورت گرفته است. روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی تحلیلی-مقطعی انجام شد. براساس خصوصیات جغرافیایی، شهر به سه بخش تقسیم و در مجموع 30 كارگاه باتری‌سازی به‌ روش تصادفی طبقه‌بندی‌ شده انتخاب شد. فلزات سنگین (سرب، كادمیوم، كروم، روی و مس، آهن و منگنز) موجود در غبار كف با استفاده از دستگاه جذب اتمی (AAS) اندازه‌گیری شد. اثرات زیست‌محیطی ناشی از آلودگی با فلزات سنگین نیز با شاخص‌ خطر بالقوه زیست‌محیطی (RI)، شاخص آلودگی تجمعی (IPI)، ضریب آلودگی (Cf) و درجه آلودگی اصلاح‌شده (mCd) و آزمون‌ آماری همبستگی پیرسون شناسایی شد. یافته‌ها: روند تغییرات غلظت فلزات سنگین در ذرات غبار كف كارگاه‌ها به‌صورت آهن>مس> سرب> روی> منگنز> كروم> كادمیوم حاصل شد. لذا میانگین غلظت فلز آهن در نمونه‌ها 27011/52±4721/05 و فلز كادمیوم  78/25±21/07mg/kg بود. همچنین نتایج شاخص خطر بالقوه زیست‌محیطی (RI) نشان داد كه فلزات سنگین غبار كف خطر خیلی زیاد (2816/29) دارد. میزان شاخص (mCd) در كارگاه‌ها نیز معادل 63/35 نمایانگر این است كه این كارگاه‌ها در كلاس آلودگی بسیار شدید قرار دارند. ضریب آلودگی (Cf) نیز برای فلز مس معادل 304/17 حاصل شد كه آلودگی بسیار زیاد این فلز را در كارگاه‌ها نشان داد.       نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد كه غلظت زیاد فلزات سنگین در كارگاه‌های باتری‌سازی ناشی از تعامل فلزات سنگین اجزای ضایعات صنایع از جمله زباله‌های الكتریكی و باتری با گردوغبار است كه منشا انسان‌ساخت دارد.  

Background and Objectives: The presence of industrial workshops has increased urban pollution. This study aimed to investigate the heavy metal pollutants of Yazd battery repairing workshops and to identify the ecological and environmental effects resulted. Materials and Methods: This descriptive cross-sectional study was carried out in Yazd. In this regard, the city was divided into three parts on the basis of geographical features. Then, 30 workshops were selected from each part through stratified random sampling method. Heavy metals (Pb, Cd, Cr, Zn, Cu, Fe, Mn) in the floor were measured using atomic absorption spectrophotometry (AAS). The impacts assessment of heavy metals was evaluated using environmental potential risk index (RI), cumulative pollution index (IPI), pollution coefficient factor (Cf), and the degree of modified contamination (mCd) and Pearson’s correlation statistical test. Results: The trend of heavy metals concentrations in floor dust particles of workshops was as Fe>Cu>Pb>Zn>Mn>Cr>Cd. Therefore, the average concentrations of Fe and Cd in the samples were 27011.52 ±4721.05 and 78.25±21.07 mg/kg respectively. The results of the RI showed that heavy metal of floor dust had very high danger (2816.29). The mCd value was as 63.35 indicating these workshops were at severe contamination class. The value of Cf was as 304.17 revealing that these workshops were at very severe contamination class. Conclusions: This research showed that the high concentration of heavy metals in battery repairing workshops is due to the interaction of heavy metals of industrial wastes components, including electrical wastes and battery with the dust having mankind origin.