بررسي رابطه‌ي بين اندازه‌ي مدرسه، فرهنگ مدرسه و پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان در مدارس راهنمايي و متوسطه دخترانه‌ي دولتي شهر اهواز

Study of relationship between school size, school culture and academic achievement in both middle & secondary girls schools of Ahvaz

با هدف آگاهي از رابطه‌ي بين اندازه مدرسه، فرهنگ مدرسه و پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان در مدارس راهنمايي و متوسطه دخترانه‌ي دولتي شهر اهواز، تحقيق پيمايشي- ميداني حاضر كه از نوع تحقيقات همبستگي نيز محسوب مي‌شود، با انتخاب تصادفي خوشه‌اي 17 مدرسه راهنمايي و 15 مدرسه متوسطه‌ي دخترانه انجام شده است. در اين پژوهش از پرسشنامه فرهنگ مدرسه (سلفي و سعيد، 2007) شامل مولفه‌هاي مربوط به فرهنگ مدرسه (صلاحيت حرفه‌اي معلمان، تعامل معلمان با كاركنان و مديريت (صف و ستاد)، تعامل معلمان با يكديگر، مشاركت والدين در فعاليت‌هاي مدرسه و تسهيلات فيزيكي مدرسه)؛ با مشاركت معلمان مدارس استفاده شده است. شناسنامه‌ي مدرسه نيز كه مشتمل بر مجموعه سوالاتي در باره ويژگي‌هاي هر مدرسه بود توسط مدير هر مدرسه تكميل شد. ضريب پايايي پرسشنامه فرهنگ مدرسه 95/0 و ضريب پايايي خرده مقياس‌هاي آن بين 79/0 تا 92/0 محاسبه شد. يافته‌هاي تحقيق نشان داد در فرهنگ مدرسه و مولفه‌هاي آن (به جز در مولفه‌ي تسهيلات فيزيكي) در مدارس داراي اندازه‌هاي مختلف تفاوت معناداري وجود ندارد؛ اما در پيشرفت تحصيلي در مدارس داراي اندازه‌هاي مختلف تفاوت معناداري وجود دارد. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد، فرهنگ مدرسه 12 درصد از واريانس پيشرفت تحصيلي را پيش‌بيني مي‌كند و از بين مولفه‌هاي فرهنگ مدرسه فقط تاثير مولفه‌ي مشاركت والدين بر پيشرفت تحصيلي معنادار است. اندازه‌ي مدرسه و فرهنگ مدرسه روي هم قادر به تبيين 16 درصد از پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان هستند. مدارس راهنمايي و متوسطه در فرهنگ مدرسه و تمام مولفه‌هاي آن تفاوت معناداري وجود دارد.

With the aim of understanding the relationship between school size, school culture and academic achievement on both middle & secondary girl schools of Ahvaz (2010-2011), a correlational survey was conducted by participation of 17 middle schools and 15 secondary schools that were selected by stratified random sampling. Teachers completed School Culture Questionnaire and itʹs parameters (Salfi & Saeed, 2007) which was used to measure school culture (teachers professional qualification, teachersʹ interactions with personnel and management (Staff and Row), teachersʹ interactions, parentsʹ participation in school activities, and physical facilities) which completed by teachers. Then, schoolʹs identity checklist also completed by the principal of each school. Reliability coefficients of school culture questionnaire (?= 0.95) and its five subscales (0.79 – 0.92) were quilte high and acceptable. Results showed that there was no significant difference in culture and its components between schools with different sizes (excepting physical facilities component); however there was a significant difference in academic achievement in the schools with different sizes. The results of regression analysis showed that school culture predicts 12% of variance of academic achievement and among the components of school culture just the impact of parentsʹ participation on the academic achievement is significant. The school size and school culture combined could explain 16% of studentsʹ academic achievement. There is significant difference between middle & secondary schools on school cultures as well as across its entire components.