بررسي اثر كربنات ليتيم بر تشكيل اشكال غيرطبيعي، تحرك و ميزان توليد اسپرم در موش صحرايي نر بالغ

ليتيم با وجود تاثير قابل توجهي كه در كاهش علائم بيماري مانيا دوقطبي دارد در دوره­هاي طولاني مصرف با دوزهاي درماني در اندام هاي مختلف ازجمله سيستم توليدمثلي اختلالاتي ايجاد مي كند. در اين مطالعه تاثير كاهنده ليتيم بر تحرك اسپرم و تشكيل فرم هاي غيرطبيعي اين سلول به همراه كاهش توليد اسپرم بررسي شده است. موش هاي صحرايي نر نژاد ويستار تحت تيمار 48 روزه كربنات ليتيم با دوزهاي 30 و 20 و 10 mg/kg /day در شرايط استاندارد لانه حيوانات نگهداري شده و در پايان اين دوره سلول هاي اسپرم از ناحيه ادم اپيديديم جداسازي شده و در سه مرحله شمارش توسط لام نئوبار، درصد تحرك آنها اندازه گيري شد همچنين رنگ آميزي پاپانيكولا سلول هاي اسپرم انجام گرديد. در هر سه گروه دريافت كننده كربنات ليتيم تحرك، تعداد سلول هاي اسپرم طبيعي و تعداد كل اسپرم كاهش يافته وارتباط افت سطح اسپرماتوژنز با دوز ليتيم به خوبي قابل مشاهده مي باشد. ليتيم با تغيير مسيرهاي سيگنالينگ داخل سلولي از جمله سيستم CAMP، سيكل متابوليك اينوزيتول فسفات و مهار آزادسازي كلسيم از ذخاير درون سلولي موجب اختلال در تقسيم سلولي و سيتوكينز سلول هاي پيش ساز جنسي شده و تكوين آنها به سمت توليد اسپرم بالغ را دچار اختلال مي كند و همچنين با تغيير ساختار غشا و كاهش سطح توليد ATP در سلول اسپرم در شكل، عملكرد و تحرك آن اختلال به وجود مي آورد. بنابراين ليتيم هم باعث كاهش تعداد اسپرم توليدي و هم افزايش اسپرم هاي غيرطبيعي مي گردد.