ارزيابي سازگاري كاربري اراضي بر اساس مدل GIS-AHP و بررسي الگوي توزيع كاربري‌ها و تاثيرات آن‌‌ها بر كيفيت زندگي شهري مورد شناسي: بافت قديم شهر كرمان

Land use Compatibility Assessment Based on GIS-AHP Model and Study the Usages Distribution Pattern and Their Impact on The Quality of Urban Life Case Study: The Old Texture of Kerman City

توزيع نامناسب كاربري‌هاي شهري و بي‌توجهي به مولفه‌هاي مكاني – فضايي تصميم‌گيري همچون سازگاري كاربري اراضي شهري از جمله دلايل اصلي در از بين رفتن كيفيت زندگي در بافت‌هاي شهري است؛ بنابراين، تحليل چگونگي قرارگيري كاربري‌هاي مختلف در كنار هم و بررسي الگوي توزيع آن‌ها اهميت اساسي دارد. از اين رو اين مقاله در صدد است با استفاده از مدل‌هايي كه توانايي تلفيق تعداد زيادي معيارهاي كمي و كيفي را به صورت همزمان دارند، مانند مدل تحليل سلسله مراتبي (AHP) و تلفيق آن در قالب سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) با قابليت نمايش مكاني پديده‌ها، به ارزيابي نحوه سازگاري اراضي وضع موجود در قالب نقشه‌هاي GIS در بافت قديم شهر كرمان بپردازد و نقشه نهايي خروجي اين مدل را ارايه كند. همچنين جهت بررسي توزيع كاربري‌ها در محدوده مطالعاتي از روش نزديك‌ترين مجاورت (RN) استفاده شده است. روش تحقيق حاضر از نوع توصيفي – تحليلي و از شاخه ميداني است. نتايج تحليل‌ها حاكي از آن است كه كاربري‌ها در بافت قديم شهر كرمان در وضع موجود از نظر سازگاري، نظام توزيع و الگوي همجواري، هماهنگي چنداني با معيارهاي برنامه‌ريزي شهري ندارند و اين موضوع كيفيت زندگي شهري در سطح محدوده را تحت تاثير قرار داده است. بيشترين سازگاري بين كاربري‌ها در بين كاربري مسكوني ديده مي‌شود به گونه‌اي كه 89 درصد از كاربري‌هاي مسكوني در حالت كاملاً سازگار و نسبتا سازگار با همجواري‌هاي خود قرار دارند، از طرفي بي‌نظمي و تصادفي بودن پخش كاربري‌ها در سطح بافت قديم شهر كرمان بسيار به چشم مي‌خورد.

Inappropriate distribution of urban usages and disregarding the spatial –location components of decision making , including the compatibility of urban land uses are of the main reasons for the loss of quality of life in urban contexts. Therefore, analysis of the arrangement of different uses together and study of their distribution pattern is essential. Therefore, this article tries to use the models which simultaneously able to integrate a great number of quantitative and qualitative criteria like Analytic Hierarchy Process(AHP) and their integration in the form of Geographic Information System(GIS) with the capability of location displaying of phenomenon evaluates the compatibility of the land of status quo in the form of GIS maps in the old texture of Kerman city and the final out put map of this model has been presented .Also ,in order to evaluate the distribution of land uses in the study, the closest proximity (RN) has been used. The current study is a descriptive - analytical type and of field branch. The results indicate that the uses in the old texture of Kerman in the status quo in terms of compatibility, the system of distribution and proximity pattern, is not so compatible with the urban planning criteria and such issue has affected on the quality of urban life in the area. The most compatibility can be observed in the residential uses , so that 89% of residential uses are placed at fully compatible and relatively compatible with their neighborhoods. Also disorder and randomness of uses distribution can easily and much be seen in the old texture of Kerman city.