مطالعه تغيير محتواي اسانس و ميزان رزمارينيك و كافئيك اسيد آويشن دنايي (Thymus daenensis Celak subsp. Daenensis) آلوده به بيمارگر Rhizoctonia solani AG2-2 در شرايط درون شيشه

متابوليت هاي ثانويه نقش مهمي در واكنش گياه نسبت به تنش هاي محيطي دارند و در شرايط تنش برخي از اين تركيب ها به ميزان قابل توجهي در گياه افزايش مي يابد. در اين راستا تاثير قارچ بيماري زاي Rhizoctonia solani (AG2-2) SBUka2 به عنوان اليسيتور در گياه آويشن دنايي (Thymus daenensis Celak subsp. Daenensis) با هدف فهم بهتري از واكنش هاي گياه به ميكروارگانيسم ها و امكان افزايش و بهبود كيفيت متابوليت هاي ثانويه آن در شرايط كشت بافت انجام شد. فاكتورهاي اندازه گيري شده در اين تحقيق شامل ميزان رزمارينيك اسيد و كافئيك اسيد و تغييرات كمي و كيفي اسانس آويشن دنايي دو اكوتيپ ايلام و اصفهان بود. نتايج آناليز به كمك دستگاه كروماتوگرافي لايه نازك با كارايي بالا (HPTLC) نشان داد كه در مقايسه با شاهد، ميزان رزمارينيك اسيد موجود در گياه آلوده شده با قارچ در آويشن دنايي اكوتيپ ايلام 82/26% و در اكوتيپ اصفهان 25/8% كاهش يافت. همچنين ميزان كافئيك اسيد در گياه آلوده شده با قارچ در آويشن دنايي اكوتيپ هاي ايلام و اصفهان به ترتيب 51/4% و 16/4% كاهش يافت. نتايج كمي اسانس نشان داد كه در حضور قارچ، بازده اسانس اكوتيپ هاي ايلام و اصفهان به ترتيب 20% و 33% افزايش يافت. همچنين نتايج حاصل از كروماتوگرافي گازي همراه با طيف سنجي جرمي (GC-MS) مشخص كرد كه آلودگي با قارچ باعث افزايش معني دار برخي تركيب هاي اسانس ازجمله تيمول و كارواكرول شده، در حالي كه ميزان برخي تركيب هاي اسانس ازجمله پارا-سيمن و گاما-ترپينن در گياه آلوده كاهش چشمگيري يافت.