آگاهي و نگرش جامعه پزشكي نسبت به تزريق خون اتولوگ به روش PAD و تاثير آموزش بر آن

Knowledge and attitude of physicians about autologous blood donation (PAD method) before and after training intervention

چكيده سابقه و هدف بهترين روش دسترسي به سازگارترين خون جهت تزريق به بيمار، خون اتولوگ مي‌باشد. اين مطالعه به بررسي آگاهي و نگرش پزشكان به اهداي خون اتولوگ به روش قبل از عمل جراحي و نقش آموزش برآن پرداخته است. مواد و روش‌ها مطالعه توصيفي از نوع مداخله‌اي روي 212 پزشك عمومي و متخصص همدان طي سال‌هاي 1388 تا 1390 انجام شد. ابتدا پرسشنامه سنجش آگاهي و نگرش، توسط گروه هدف پاسخ داده شد. سپس آموزش چهره به چهره و كتابچه آموزشي ارايه گرديد و يك ماه بعد دوباره پرسشنامه پاسخ داده شد كه در اين مرحله 191 پرسشنامه جمع‌آوري شدند. يافته‌ها توسط آزمون‌هاي كاي‌دو، فيشر و t-test و نرم‌افزار 15 SPSS تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها اشتياق متخصصين در مطالعه كتابچه از پزشكان عمومي بيشتر بود(8/80%در مقايسه با 65%). ميانگين نمره دانش پزشكان عمومي از 63/1 ± 74/4 قبل از مداخله به 1/2 ± 07/9 پس از مداخله و پزشكان متخصص از97/1 ± 3/5 به 64/1 ± 65/9 افزايش داشت كه اين افزايش در هر دو گروه از لحاظ آماري معنادار بود(001/0 p < )؛ در هر دو مرحله نمره متخصصين به طور معناداري از پزشكان عمومي بالاتر بود و نمره سوالات نگرشي قبل و بعد از مداخله تفاوت معناداري نداشت . نتيجه گيري آگاهي و نگرش جامعه مورد بررسي به اهداي خون اتولوگ در مرحله اول بسيار پايين بود و آموزش ، به وضوح در بالابردن دانش گروه هدف موثر واقع شد؛ اما تغيير نگرش صرفاً در افرادي كه علاوه بر آموزش حضوري، بسته آموزشي را نيز مطالعه كرده بودند، به دست آمد.

Abstract Background and Objectives Autologous blood is the best choice for transfusion. This study was designed to evaluate knowledge and attitude of physicians about preoperative autologous donation (PAD) method and the role of training in its promotion. Materials and Methods Interventional Field study was conducted on 212 general practitioners and specialists in Hamedan city during Nov. 2009 to Oct. 2011. In the first step, the questionnaires of knowledge and attitude evaluation was filled out by the target group. Then, "face to face training" with the booklet was offered. Results Specialists more than general physicians tended to read the booklet (80.8% compared with 65%). The average score of general practitionersʹ knowledge increased from 4.74 ± 1.63 (before intervention) to 9.07 ± 2.1 (after intervention) and specialistsʹ knowledge from 5.30 ± 1.97 to 9.65 ± 1.64 that was statistically significant in both groups (p < 0.001). In both groups, the mean score of attitude before and after intervention (regardless of the booklet having been read or not) was not significantly different; but in the group who had read the booklet, the mean score was significantly higher than the group who had not read the booklet (p < 0.05). Conclusions In the first step of this study, the knowledge and attitude of physicians about PAD method were very low and negative but the training intervention significantly increased the target groupʹs knowledge; but the attitude change was obtained only in the group who had read the booklet beside being exposed to the face to face training.