بازخواني هستي شناختي و معرفت شناختي ديدگاه مثل

A cosmological and epistemological rereading of the Ideal theory

نظریه مثل مهم‌ترین دیدگاه فلسفی افلاطون بوده و در ضمن تمثیل غار مطرح گردیده است. او تلاش بسیاری در تبیین این نظریه و اقامه براهینی بر اثبات آن نموده با وجود این دیدگاه او در زمینه براهین اثبات و محسوساتی كه دارای مثال‌اند دچار كاستی است. در پژوهش حاضر اثبات گردیده كه انتقادات ارسطو، ابن سینا و علامه طباطبایی به این نظریه صحیح نیوده و دیدگاه آگوستین، آنسلم و كانت در مورد آن ناقص بوده و با انتقادات اساسی مواجه هستند. شیخ اشراق و در پی او ملاصدرا به عقول عرضی بودن مثل معتقد بوده و هر نوعی از انواع مادی را دارای مثال می‌دانند. نظریه مثل با قواعد فلسفی متعالیه و نه اشراق قابل اثبات است. این نظریه ارتباط تنگاتنگی با هنر، زیبایی شناسی، سیاست، حقوق، اخلاق، تعلیم و تربیت، معماری و علوم رایانه دارد.

The Ideal theory is Plato’s most important philosophical view involving his Allegory of the Cave. He tried much to explain this theory and present arguments in order to prove it. However, his views on the proof arguments and the concrete materials with ideals suffer from shortcomings. The present paper argues that the critiques of Aristotle, Avicenna, and Allamah Tabatabaee against this theory had been untrue, and that the views of Augustine, Anselm, and Kant about the theory had been incomplete and open to criticism. Suhrawardi and Mulla Sadra believed in the non-principality of intellects and thought that any kind of material has the Ideal. The Ideal theory is provable through the rules of transcendental philosophy and not that of the illumination. This theory is closely related to art, aesthetics, politics, law, ethics, education, architecture, and computer sciences.