ارزيابي نگرش جامعه ميزبان به توسعه گردشگري در مناطق روستايي

Evaluation of Host Community Perspective on Tourism Development in Rural Areas

گردشگري يك فعاليت مبتني بر منبع است و وابستگي مستقيمي به جاذبه ها و خدمات دارد، اما در عين حال توسعه موفقيت ‏آميز آن مستلزم پذيرش گردشگر توسط جوامع ميزبان، بويژه در مناطق روستايي است. بنابراين درك واكنش جامعه ‏محلي و عوامل موثر بر آن، در راستاي مشاركت و حمايت مطلوب جامعه ‏روستايي از توسعه گردشگري امري ضروري به شمار مي آيد. هدف اين پژوهش، شناخت ادراك جامعه محلي ‏نسبت به پيامدهاي توسعه گردشگري در ميان ساكنين روستاي دماب، از توابع دهستان مهردشت در نجف آباد اصفهان بوده است. با مرور برخي از متون موجود، عمده ترين شاخص هاي ارزيابي نگرش جوامع ميزبان به توسعه گردشگري و پيامدهاي آن در حوزه-هاي مختلف محيطي، كالبدي، اقتصادي و اجتماعي، شناسايي و با طراحي و اعتبارسنجي پرسشنامه اي، داده هاي مورد نياز از طريق مصاحبه با ساكنين روستا گردآوري شد. مطابق نتايج حاصل از ارزيابي نگرش مردم محلي، توسعه گردشگري تاثيرات مثبتِ گسترده تري بر كالبد و تا حدي وضعيت اقتصادي ساكنين روستا داشته است، اما پيامدهاي آن در زمينه هاي محيطي و اجتماعي، منفي و شديدتر ارزيابي گرديده است. مثبت بودن ارزيابي جامعه محلي نسبت به تاثيرات اقتصادي و كالبدي مي تواند ناشي از كوتاه‌مدت بودن بروز و ادراك اين تاثيرات باشد، در حالي‌كه تاثيرات منفي در حوزه هاي حساس ترِ محيطي و اجتماعي، در بلندمدت مي تواند تاثيرات مثبت آن را نيز تحت تاثير قرار دهد. لذا برنامه ريزي براي مواجهه و مقابله منطقي با اين تاثيرات، اقدامي لازم و ضروري به نظر مي رسد، در غير اين صورت، چشم انداز توسعه گردشگري در اين روستا چندان روشن و خوش بينانه نخواهد بود.

Tourism is a resource-based activity. It depends on attractions and services. However, its successful development entails host community acceptance of tourists, especially in rural areas. Thus, the perception of the local communities’ reaction and its determinants is necessary in order to attract desired participation and support of rural communities for tourism development. This study aims to introduce and assess the residents’ perception of tourism development impacts on the community of Domab village, which is located in Mehrdasht rural district, Najafabad, Isfahan. By reviewing the literature, the major indicators for evaluating residents’ attitude towards tourism, is in various domains, including physical, environmental, economic and social. A self-designed and validated questionnaire was used to gather the needed data by interviewing the residents. Based on the attitudes evaluation, tourism development has had positive impacts on physical and economic aspects more spread, whereas the negative impacts on environmental and social domains has evaluated more intensive. Positive perception of physical and economic impacts is mainly due to their shorter time to occur and perceive, while the negative impacts on more sensitive areas of environment and culture can even influence the positive ones in a long time. Therefore, appropriate planning to encounter the impacts is logically essential. Otherwise, the future perspective of the tourism development would not be prosperous in the studied village community.