بررسي فراواني قارچ‌هاي ماكروسكوپي عامل پوسيدگي چوب روي درختان ممرز (Carpinus betulus L.) (جنگل خيرود نوشهر)

The relationship between wood-decay fungi abundance and some morphological features of hornbeam (Case study: Kheyroud forest, Noshahr)

     ممرز (Carpinus betulus L.)فراوان­ترین درخت جنگل­های شمال ایران می­باشد. هدف این پژوهش بررسی فراوانی قارچ­های ماكروسكوپی عامل پوسیدگی روی اندام‌های هوایی درخت ممرز و شناسایی قارچ­های ماكروسكوپی عامل پوسیدگی آن است. در این تحقیق جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در خیرود نوشهر انتخاب و بعد از انجام جنگل‌گردشی، نمونه­برداری در فصول تابستان و پاییز طی چندین برداشت در قطعه‌های 110، 207 و 311 به­ترتیب در بخش­های پاتم، نم­خانه و گرازبن این جنگل، آماربرداری صددرصد از كلیه درختان ممرز قارچ­زده انجام گردید. درمجموع در این سه قطعه 48 درخت ممرز سرپا مورد بررسی قرار گرفت و 15 گونه از قارچ­های ماكروسكوپی عامل پوسیدگی ممرز شناسایی گردید. همچنین گونه و جنس های  Armillaria mellea, Hypholoma fasciculare, Crepidotus sp., Pluteus sp., Coprinus sp., Ganoderma applanatum برای اولین بار روی ممرز از ایران گزارش شد. نتایج این بررسی نشان داد كه موقعیت یا محل استقرار قارچ­های ماكروسكوپی روی درختان ممرز در سطح 1% معنی‌دار بوده است ولی با آشكوب­بندی جنگل، قطر برابر سینه درختان، تقارن تاج و شاخه­دوانی رابطه معنی­داری نداشته است؛ به‌طوری‌كه بیشترین فراوانی قارچ­های ماكروسكوپی به‌ترتیب روی تنه درختان، آشكوب میانی، كلاسه قطری بیشتر از 80 سانتی­متر، تاج نامتقارن و پرشاخه بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت قارچ­های ماكروسكوپی باید در مدیریت جنگل، شیوه­های جنگل‌شناسی طوری لحاظ گردد كه به حفظ این عناصر با ارزش توجه شود.  

Hornbeam (Carpinus betulus L.) is an abundant tree in the Northern forests of Iran and recognition of the morphological features of this species is helpful to understand complex ecosystem of our forests. Due to favorable climate and soil conditions, there are rich vegetation as well as flora and fungi in some parts of the northern forests of Iran. The purpose of this study was to study the relationship between the frequency of and some morphological features of hornbeam trees as well as identifying the fungi responsible for their wood-decaying. After primary field inspection, fungi samples were collected in the summer and autumn from hornbeam trees. The collected samples belonged to compartments 110, 207 and 311 in educational and research forests of the University of Tehran. Of 48 live standing hornbeam trees in the compartments, 15 species of wood-decay fungi were identified. Six species including Armillaria mellea, Hypholoma fasciculare, Crepidotus sp., Pluteus sp., Coprinus sp., Ganoderma applanatum are first report on Hornbeam in Iran. The achieved statistics using SAS software and Duncan test illustrated that the location of macrofungi on hornbeam trees was significant at 1% (p