بررسي نقش عوامل اقتصادي-اجتماعي در تخريب زيست‎بوم جنگل‌هاي زاگرس (منطقه كاكارضا لرستان)

Investigation the role of Socio-Economic factors on the degradation of Zagros forests (Kakareza Lorestan)

یكی از مهمترین عواملی كه چهره زمین را در بسیاری از قسمت‎‎های دنیا تغییر داده، پاكسازی جنگل‎‎هاست. در طول قرن‎‎ها، به دلیل وابستگی انسان و تأمین نیازهایش، جنگل‎‎ها به طور مداوم تبدیل و یا تغییر كرده‌اند. از آنجا كه اهمیت و نقش مسائل اقتصادی و اجتماعی در مناطق اكولوژیكی مختلف، متفاوت و گاهی نامشخص است و از طرفی با توجه به شرایط اقلیمی، زیستی و ادافیكی، برخی از عوامل اجتماعی و اقتصادی دارای اثر ‎‎و اهمیت بیشتری هستند؛ بنابراین شناسایی دقیق این عوامل و سهم هریك از آنها در منطقه مورد مطالعه ضروریست. به‎همین‎منظور، در این تحقیق به شناسایی و اولویت‎‎بندی مهمترین عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر در تخریب جنگل‎‎های منطقه كاكارضای لرستان با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پرداخته شد. نتایج این بررسی نشان داد كه از بین عوامل مؤثر در تخریب جنگل‎‎های منطقه كه شامل بهره‎‎برداری، دامداری و تغییركاربری جنگل می‎‎باشد، عامل بهره‎‎برداری از جنگل مهمترین عامل تخریب این اكوسیستم‎ها می‎باشد كه علت آن نبود خطوط گاز‎‎رسانی در منطقه مورد‎مطالعه و نیاز مردم محلی به برداشت چوب به‌منظور تهیه سوخت می‎‎باشد.

One of the most important factors changing the face of the earth in many parts of the world is deforestation. For centuries, unfortunately Zagros forests due to uncontrolled human intervention have been changed. The interventions that mainly carried out for providing the basic needs of life have changed the form and varieties of the forest. Due to being unknown the importance and role of the economic and social problems in different ecological zones and with regard to the different climatic, edaphic and biotic conditions, some of social and economic factors appeared to be more important. Therefore, it should be identified the exact contribution of each of them in the study area. As a result, in this study the most important economic and social factors contributing to deforestation in the region of Kakareza Lorestan were identified and prioritized using Analytical Hierarchy Process (AHP). High usages of this forest can be considered as the most influential degradation factor. Lack of alternative fuel especially liquid gas urges local people to exploit wood.