ارزيابي آزمايشگاهي اثر ميزباني پنج منبع غذايي در تغييرات ظرفيت زيستي شب پره ابريشم باف ناجور (Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae و بازنگري نتايج در شرايط طبيعي روي درختان ميزبان در منطقه ياسوج

Laboratory analysis of five host plant sources on life capacities of gypsy moth, Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae) and evaluation of the results in field conditions in Yasouj area of Iran

پروانه ابریشم باف ناجور(Lep. : Lymantriidae) Lymantria dispar L. یكی از مهم‌ترین آفات درختان جنگلی و زینتی دنیا است. گیاهان میزبانی كه توسط لاروهای پروانه ابریشم باف ناجور مورد تغذیه قرار می‌گیرند، دارای تأثیر معنی‌داری روی رشد و نمو این حشره می‌باشند. كیفیت و كمیت غذا عوامل اساسی در بقاء لاروها و شفیره‌ها و در نهایت روی تغییرات جمعیت پروانه ابریشم باف ناجور می‌باشند. در این بررسی مقدار مصرف غذا، ادامه حیات، طول مراحل مختلف زندگی و میزان باروری پروانه ابریشم باف ناجور بر روی پنج میزبان مختلف یعنی سیب (Malus domestica)، تبریزی (Populus nigra)، سپیدار(Populus alba)، بلوط (Quercus sp.) و گلابی (Pyrus communis) در شرایط آزمایشگاهی و شرایط طبیعی منطقه یاسوج مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این آزمایشها آشكار ساخت كه مقدار كل سطح برگ خورده شده توسط یك لارو، طی مرحله زندگی آن بر روی میزبان سیب (M. domestica) 1014 سانتیمتر مربع و بیش از سایر میزبانها بوده است و همچنین مشخص شد كه لاروها پس از مختصری تغذیه از برگهای سپیدار و گلابی از بین می‌روند. طول عمر مراحل مختلف زندگی این حشره بر روی سیب و تبریزی با بلوط در شرایط آزمایشگاه اختلاف معنی‌دار دارد. تحت شرایط این آزمایشها، تفاوت معنی داری بین طول دوره زیستی لارو حشره بر روی سیب و تبریزی وجود نداشت. میزان تمایل به تغذیه از سیب و تبریزی بطور بارزی بیشتر از بلوط می‌باشد. میانگین وزن شفیره‌های ماده تولید شده روی سیب، تبریزی و بلوط به‌ترتیب 1440، 1320 و 1100 میلی‌گرم بوده و از آنجایی‌كه تعداد تخمهایی كه به‌وسیله حشرات ماده گذاشته می‌شود، با وزن شفیره‌های ماده ارتباط مستقیم دارد، بنابراین میزان باروری حشره كامل لاروهایی كه روی سیب پرورش یافته‌اند، با تولید شفیره‌های ماده با میانگین وزن 1440 میلی‌گرم و شاخص تولیدمثل 19/3، بیش از لاروهایی است كه روی تبریزی با شاخص تولیدمثل 59/2 و بلوط با شاخص تولیدمثل، 41/2 پرورش یافته‌اند. نتایج مصرف غذا، حیات و طول دوره زندگی حالتهای مختلف این حشره نمایانگر وجود عوامل بازدارنده تغذیه در سپیدار و گلابی می‌باشد.    

Gypsy moth, Lymantria dispar L. is one of the most important pests of forests and ornamental trees in the world. Host plants consumed by the pest larvae have a significant effect on its growth and development. Both food quality and quantity are important factors affecting longevity, survival, fecundity and population dynamics of the insect. Food consumption survival rate, age specific longevity and fecundity of gypsy moth were studied on five different host species, including apple (Malus domestica), black poplar (Populus nigra), white poplar (Populus alba), oak (Quercus sp.) and pear (Prunus communis) under laboratory and field conditions in Yasouj area. The obtained results indicated that the total consumed leaf surface by a larva on apple (M. domestica) was the highest with the amount of 1014 square cm. First instar larvae did not survive long following consumption of small amount of white poplar and pear leaves. Age specific survival and longevity were significantly different on apple and black poplar compared with oak in laboratory conditions. No significant differences were found between age specific longevity of gypsy moth on apple and black poplar under the experimental conditions. Host preference for apple and black poplar was distinctly higher than oak. The average weight of female pupae developed on apple, black poplar and oak were 1440, 1320 and 1100 mg respectively and as fertility rate of female moth is directly related to the weight of female insects, fertility rate of adult moth developed on apple with the average female weight of 1440 mg and 3.19 was higher than the moth developed on black poplar and oak with the fertility index of 2.59 and 2.41 respectively. The results indicate the presence of feeding deterrents in white poplar and pear.